Cheewid แพลตฟอร์มช่วยระดมทุนและอาสาสมัครเพื่อต่อชีวิตองค์กรเพื่อสังคมไทย

โลกเต็มไปด้วยปัญหามากมายที่รอวันแก้ไข คงไม่แปลกที่จะมีผู้คนรวมกลุ่มกันทั้งในนามองค์กรไม่แสวงหากำไร กิจการเพื่อสังคม หรือมูลนิธิเพื่อแก้ปัญหาที่พวกเขาพอจะหยิบจับได้ แต่ก็ใช่ว่าการทำงานเพื่อสังคมจะโรยไปด้วยกลีบกุหลาบ

การเงินฝืดเคือง เข้าถึงแหล่งทุนอย่างยากลำบากทำให้หลายโครงการทำงานได้ไม่ต่อเนื่อง

คนทำงานเพื่อสังคมเงินเดือนน้อยจนไม่สามารถดึงดูดคนยุคใหม่ให้เข้ามาทำงานในระยะยาวได้

หลายองค์กรเพื่อสังคมไม่ได้นำเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาใช้ทำให้ไร้ตัวตนบนโลกออนไลน์ หรือไม่สามารถสร้างนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ปัญหาในโลกยุคใหม่

Cheewid จึงเกิดขึ้นเพื่อเป็นแพลตฟอร์มช่วยเหลือกิจการเพื่อสังคมและองค์กรไม่แสวงหากำไรในทุกแง่มุม ทั้งในด้านการเงิน ทรัพยากรบุคคล ไปจนถึงเทคโนโลยีดิจิทัล เสริมแรงให้คนทำงานเพื่อสังคมเติบโตได้ไกลกว่าเดิม

หากคลิกเข้าไปในเว็บไซต์ cheewid.com เราจะพบกับแคมเปญที่กำลังระดมทุน ตำแหน่งงานอาสาสมัครในองค์กรเพื่อสังคมต่างๆ และข้อมูลองค์กรเพื่อสังคมในประเทศไทยโดยหวังว่าจะตอบโจทย์ทั้งฝั่งองค์กรเพื่อสังคมและผู้บริจาค

Cheewid ที่อยากตอบโจทย์ชีวิตคนทำงานเพื่อสังคมเป็นยังไงตามไปดูกัน

จุดเริ่มต้นของ Cheewid

แม้ว่าแพลตฟอร์ม Cheewid จะเป็นน้องใหม่ เพิ่งเปิดตัวเว็บไซต์ไปเมื่อกลางปีที่ผ่านมา แต่ คริษฐ์ ศุภวัฒนกุล ผู้ก่อตั้งแพลตฟอร์ม Cheewid ควบตำแหน่งนักลงทุนของธนาคารแห่งหนึ่งเท้าความให้ฟังว่าเขาฟูมฟักความฝันนี้มาตั้งแต่ปี 2015 ในช่วงเวลานั้น คริษฐ์ทำงานเป็นที่ปรึกษาในบริษัทที่ปรึกษาด้านธุรกิจและเทคโนโลยีชื่อว่า Accenture และมีโอกาสร่วมเขียนแผนแม่บทโปรเจกต์ Thailand 4.0 เพื่อสะท้อนช่องว่างทางเทคโนโลยีที่หน่วยงานรัฐต้องพัฒนา

ระหว่างที่คร่ำเคร่งทำแผนแม่บทครอบคลุมเรื่องสวัสดิการแรงงานและการพัฒนามนุษย์ เขามีโอกาสได้เรียนรู้กรณีศึกษาเรื่องการทำงานเพื่อสังคมจากประเทศต่างๆ นั่นจุดประกายให้เขาสนใจเรื่องการใช้เทคโนโลยีมาเติมเต็มการทำงานเพื่อสังคม

“ผมเริ่มทำ Cheewid ขึ้นมาเพื่อเป็นพาร์ตเนอร์กับองค์กรเพื่อสังคม ช่วยเขาสเกลระบบการบริหารจัดการ (operation) ซึ่งผมคิดว่าเทคโนโลยีเป็นตัวที่สร้างการเติบโตได้ดีที่สุด

“ด้วยความที่ผมทำงานอยู่ฝั่งการลงทุนและระดมทุนเลยเห็นว่าสกิลของผมสามารถนำมาประยุกต์ใช้กับฝั่งองค์กร non-profit ได้ ขณะเดียวกันผมก็รู้มุมมองของนักลงทุนด้วย รู้ว่าเขาอยากจะลงทุนกับอะไร เลยอยากจะเอาความเชื่อมโยงเหล่านี้มาพัฒนากิจการเพื่อสังคมในเมืองไทย”

แม้ในโมงยามนั้นประเทศไทยจะเริ่มมีการระดมทุนในรูปแบบ crowdfunding แล้ว แต่คริษฐ์อยากสร้างเครื่องมือดิจิทัลที่ทำได้มากกว่าการรับบริจาค เขาจึงไม่รีรอเริ่มก่อร่างวางไอเดียแพลตฟอร์ม Cheewid เพื่อนคู่คิดที่อยากช่วยเหลือทุก ‘ชีวิต’ ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ หรือสิ่งแวดล้อมผ่านเทคโนโลยี

“สิ่งที่เราเห็นว่าเป็นโอกาสทางการตลาดคือในเอเชียมีการบริจาคเงินเพื่อการกุศลประมาณ 500-600 พันล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี ส่วนตัวเลขเงินบริจาคในไทยจากกรมสรรพากรคือประมาณแสนล้านบาท คำถามคือแสนล้านบาทต่อปีมันไปอยู่ที่ไหน แล้วเราจะทำยังไงให้เงินจำนวนนี้มีประสิทธิภาพมากขึ้น สามารถช่วยเหลือได้ทั้งกิจการเพื่อสังคมทีมเล็กๆ แต่มีวิชั่นที่ดี และช่วยผลักดันองค์กร non-profit ขนาดใหญ่ของไทยให้เติบโตไปเป็นองค์กรใหญ่ระดับโลก 

“นอกจากนั้นเงินบริจาคในไทยเยอะก็จริงแต่ก็ไม่เยอะเท่าต่างประเทศ เราจึงไม่ได้แค่อยากขยายช่องทางให้คนกลุ่มเล็กสามารถแย่งสัดส่วนเงินทุนกับคนกลุ่มใหญ่แต่เราอยากขยายขนาดตลาดให้มีช่องทางการบริจาคเงินหรือการช่วยเหลือมาจากต่างประเทศด้วย”

ต้นทุน Cheewid

          อย่างที่เล่าไป องค์กรเพื่อสังคมหลายแห่งเผชิญกับปัญหาด้านการเงินทำให้ไม่สามารถเติบโตได้เท่าที่ควร อีกทั้งเงินบริจาคก็กระจุกอยู่เพียงองค์กรบางประเภท แพลตฟอร์ม Cheewid จึงเข้ามาตอบโจทย์ด้วยบริการระดมทุนให้กับกิจการเพื่อสังคม องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร และหน่วยงานที่ทำงานเพื่อสังคม

เพียงกดเข้ามาที่นี่ที่เดียว ผู้บริจาคจะได้รู้จักองค์กรเพื่อสังคมกว่า 100 แห่ง ครอบคลุมตั้งแต่องค์กรด้านการศึกษา เช่น ‘โครงการร้อยพลังการศึกษา’ ที่ช่วยเหลือนักเรียนด้อยโอกาส, หน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมอย่าง ‘กินช่วยเกษตรกร’ ที่เชื่อมเกษตรกรกับคนกินไว้ด้วยกัน ลดปัญหาผลผลิตล้นเกินจนโดนกดราคา ไปจนถึงหน่วยงานด้านศิลปะและวัฒนธรรม ศาสนา และสิทธิสัตว์หลากหลาย 

“สิ่งที่เราทำหลักๆ บน cheewid.com คือสารบัญ การบริจาค (donation directory) ถ้าใครต้องการข้อมูลของมูลนิธิหรือกิจการเพื่อสังคมในไทยก็สามารถเข้ามาดูได้ ตั้งแต่ข้อมูลการก่อตั้ง โครงการขององค์กรที่กำลังทำอยู่และโครงการที่กำลังเปิดระดมทุน โดยองค์กรต่างๆ สามารถระดมทุนผ่านแพลตฟอร์มได้ 2 รูปแบบ คือระดมทุนให้กับองค์กร องค์กรเอาไปใช้กับโครงการอะไรก็ได้ กับรูปแบบระดมทุนให้กับโครงการซึ่งต้องนำเงินไปใช้กับโครงการที่เปิดระดมทุนเท่านั้น”

คริษฐ์ย้ำว่าแพลตฟอร์มให้ความสำคัญกับการเป็น decentralized platform หรือแพลตฟอร์มที่ไร้การรวมศูนย์ องค์กรที่ปรากฏบนแพลตฟอร์มจะสามารถจัดการแคมเปญบริจาคหรือดูข้อมูลการบริจาคที่ผ่านมาได้ด้วยตัวเอง ขณะที่ผู้บริจาคเองก็สามารถเลือกบริจาคได้หลากหลายช่องทางทั้งโมบายล์แบงก์กิ้ง สแกน QR code หรือตัดบัตรเครดิต

นอกจากการระดมทุนผ่านเว็บไซต์ Cheewid ยังเห็นว่าหนทางที่ยั่งยืนคือการที่องค์กรสามารถหาทุนได้ด้วยตนเอง พวกเขาจึงมีบริการให้คำปรึกษาทางการเงิน เปิดให้บริการทำพรีเซนต์นำเสนอขอทุน (pitch deck presentation) ในรูปแบบที่สวยงาม ครบถ้วน ถูกแกรมมาร์เพื่อให้องค์กรสามารถนำไปขอทุนจากต่างประเทศได้ และให้บริการค้นหานักลงทุน จับคู่องค์กรเอกชนกับองค์กรเพื่อสังคม สร้างโอกาสใหม่ๆ ที่องค์กรเพื่อสังคมอาจนึกไม่ถึง ส่วนแหล่งทุนก็ได้โปรเจกต์ CSR ที่มีคุณภาพจริงๆ

หนึ่งในตัวอย่างที่ Cheewid เข้าไปเป็นสะพานเชื่อมระหว่างบริษัทเอกชนและธุรกิจเพื่อสังคมคือการร่วมกับ a-chieve องค์กรที่สนับสนุนการค้นหาตัวเองทั้งอาชีพที่ใช่และชีวิตที่ชอบของนักเรียนวัยมัธยม จัดงานมหกรรมแนะแนวเส้นทางอาชีพ ‘ฟูมฟัก ฝัน เฟส’ งานแนะแนวที่เปิดโอกาสให้น้องๆ ได้เรียนรู้อาชีพที่หลากหลาย โดยคริษฐ์มีส่วนร่วมตั้งแต่การนำเสนอโครงการกับบริษัทในไทยที่สนใจทำงานด้าน CSR จนได้ทุนจากธนาคารแห่งหนึ่งที่ต้องการสร้างฐานกลุ่มผู้ใช้งานเป็นน้องๆ ที่ต้องการเปิดบัญชีใหม่ งานนี้นอกจากธนาคารจะได้ตั้งบูทของแบรนด์แล้วยังสามารถสร้าง awareness ให้กับคนรุ่นใหม่ผ่านการแนะนำอาชีพในสายงานธนาคาร ถือเป็นการสร้างภาพลักษณ์ทางบวกให้กับองค์กรในอีกทาง

ในโลกธุรกิจและการลงทุน ตัวเลขกำไรเป็นสิ่งที่ทุกคนให้ความสำคัญแต่สำหรับคริษฐ์ เขามองว่าปัจจุบันบริษัทควรให้ความสนใจกับประเด็นทางสังคมไม่แพ้ผลกำไร

“ผมว่ามันเป็นการสร้างแรงกระตุ้นให้พนักงานด้วยเหมือนกัน” เขาเล่าว่าองค์กรที่มีเป้าหมายอยากสร้างการเปลี่ยนแปลงในสังคมจะเป็นองค์กรที่มีแนวทางที่ชัดเจน และเป็นองค์กรที่น่าดึงดูดสำหรับคนรุ่นใหม่ 

“หลักๆ แล้วสิ่งที่คนรุ่นใหม่สนใจคือ Why we do it. หรือเราทำงานไปเพื่ออะไร นี่เป็นหัวใจสำคัญที่ดึงดูดพวกเขาให้ทำงานเลย”

ระดม Cheewid

ไม่เพียงเงินทุนที่สำคัญ คนทำงานก็เป็นอีกหนึ่งหัวใจที่ขับเคลื่อนงานเพื่อสังคม แต่ปัญหาคือหลายองค์กรนั้นขาดแคลนคนทำงาน แถมคนทำงานมูลนิธิหลายคนในปัจจุบันก็ขาดสกิลในโลกยุคใหม่ เช่น การใช้โปรแกรมเบื้องต้นอย่าง google slide หรือ google meet แพลตฟอร์ม Cheewid จึงทำงานจัดหาอาสาสมัคร (volunteer management) ซึ่งไม่เพียงอุดช่องว่างเรื่องการขาดคนและขาดสกิลยังเติมเต็มคนทำงานที่อยากมาร่วมขยับสังคมไปด้วยกัน

          “เราทำงานกับพนักงานออฟฟิศ (white-collar) จำนวนมากที่ต้องการเติมเต็มความว่างเปล่าในการใช้ชีวิตประจำวัน อยากทำงานที่มีความหมาย เราเลยช่วยเชื่อมต่อเขาเข้ากับมูลนิธิ non-profit ต่างๆ มูลนิธิเองก็จะได้เข้าถึงคนทำงานที่มีสกิลที่ต้องการ เช่น เคยมีมูลนิธิหนึ่งต้องการความช่วยเหลือเรื่องการเงินและบัญชี เราก็มีอาสาสมัครคนหนึ่งที่เขาเรียนบัญชีมาและสามารถสอนได้ ซึ่งสิ่งนี้มันมีประโยชน์กับอาสาสมัครหลายคนที่ต้องการเรซูเม่ไปเรียนต่อต่างประเทศด้วย” 

ในอีกด้าน Cheewid ยังได้ทำงานกับพาร์ตเนอร์ด้านเทคโนโลยีอีกหลายแห่งที่พร้อมจะเข้ามาช่วยเหลือคนทำงานเพื่อสังคม ไม่ว่าจะเป็นงานออกแบบเว็บไซต์และงานดีไซน์ระบบจัดเก็บข้อมูล นอกจากนี้ Cheewid ยังสร้างคอมมิวนิตี้คนทำงานเพื่อสังคม ชักชวนผู้เชี่ยวชาญในบริษัทชั้นนำของประเทศและของโลกมาให้คำแนะนำและความรู้แก่อาสาสมัครและองค์กรเพื่อสังคมที่ Cheewid ทำงานอยู่ด้วย

Cheewid ที่แตกต่าง

หย่อนเงินลงกล่องหรือโอนเงินช่วยเหลือ การบริจาคดูเป็นสิ่งที่คนไทยคุ้นเคยอยู่แล้ว หลายคนคงสงสัยว่าอะไรที่ทำให้แพลตฟอร์ม Cheewid แตกต่างจากองค์กรทั่วไป

หนึ่งในคำตอบคือเรื่องความโปร่งใส ตรวจสอบได้

“เราคัดกรององค์กรที่จะอยู่บนแพลตฟอร์มด้วยตัวเองโดยคัดจาก social impact หรือความเปลี่ยนแปลงที่พวกเขามีต่อสังคม องค์กรต้องบอกได้ว่าเขาทำงานเพื่อเปลี่ยนแปลงสังคมยังไง ถ้าเป็นนิติบุคคล เราจะขอเอกสารเพื่อประกอบการพิจารณาด้วย ตั้งแต่หนังสือบริคณห์สนธิ งบดุล งบการเงิน งบกระแสเงินสดมาดูด้วยว่าคุณใช้เงินในทางที่ถูกต้องหรือเปล่า แล้วก็สัมภาษณ์ผู้บริหารและพนักงานเพื่อให้แน่ใจว่าคุณมีตัวตนจริงไม่ใช่เปิดระดมทุนแล้วจะหายไป”

แนวทางดังกล่าวคือความตั้งใจของ Cheewid ที่อยากให้คนบริจาคมีประสบการณ์การบริจาคที่ดี โปร่งใส เห็นว่าเงินที่บริจาคไปถูกใช้อย่างมีประสิทธิภาพ

ถัดจากเรื่องความโปร่งใส อีกหัวใจสำคัญที่ทำให้ Cheewid แตกต่างคือเรื่อง ‘เทคโนโลยี’

วันนี้พวกเขากำลังค่อยๆ เติบโต และทยอยปล่อยฟีเจอร์ต่างๆ ออกมาให้องค์กรเพื่อสังคมได้ใช้งาน เช่น ข้อมูลอันดับผู้บริจาคเงินสูงสุดในประเทศไทย หรือข้อมูลบริษัทที่มีการทำ CSR แต่คริษฐ์เล่าว่าในอนาคต เขาอยากให้ Cheewid เป็นเพื่อนคู่คิดขององค์กรเพื่อสังคมในทุกมิติมากขึ้น ทั้งเรื่องการรับบริจาคเงินที่จะพัฒนาให้สามารถรับเหรียญบิตคอยน์และ ETH ได้ มีการวางแผนให้ Cheewid เป็นธนาคารดิจิทัล (neobank) สำหรับองค์กร non-profit เพื่อลดความยุ่งยากในการกู้เงินจากธนาคารทั่วไป และสนับสนุนให้องค์กรเพื่อสังคมในไทยใช้เทคโนโลยีทางการเงินในองค์กร

และก้าวถัดไปคือการส่งเสริมให้มีการใช้เทคโนโลยีในกิจการเพื่อสังคมมากขึ้น ทั้งในส่วนของการจัดการทรัพยากรบุคคล การใช้ข้อมูลในการวิเคราะห์หาแนวโน้มผู้บริจาค และการสร้างมาตรวัดผลกระทบทางสังคม (social impact) เพื่อให้การทำงานเพื่อสังคมสามารถวัดผลได้ สร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับสังคมจริงๆ รวมไปถึงเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจของแหล่งทุน 

“ในโลกธุรกิจ digital transformation เกิดขึ้นแล้วเราก็อยากให้มีคนที่ทำงานฝั่ง non-profit เห็นความสำคัญของเทคโนโลยีและดาต้าเช่นกัน

“ทุกวันนี้ ถ้าไปถามมูลนิธิทั่วไปว่าคุณมีตัวเลขการประเมินผลตอบแทนทางสังคม (SROI) เท่าไหร่ คุณมีการประเมินตัวชี้วัดทางสังคม (social impact indicator) ไหม หลายที่ยังไม่มีข้อมูลตรงนี้ เราจึงอยากจะทำเครื่องมือที่จะมาช่วยวัดผลกระทบทางสังคมออกมา” 

ท้ายที่สุด เพื่อช่วยคนทำงานเพื่อสังคมให้เติบโต Cheewid ก็ต้องอยู่ให้ได้อย่างยั่งยืนดังนั้นเพื่อให้มีทุนขับเคลื่อนแพลตฟอร์มคริษฐ์เล่าว่าพวกเขาจึงออกแบบแพ็กเกจบริการสำหรับองค์กรที่ต้องการการสนับสนุนพิเศษในราคา 1,000 ต่อเดือน

แม้ว่าจะเพิ่งเปิดได้ไม่นานแต่ที่ผ่านมา Cheewid ได้ช่วยระดมทุนไปมากกว่า 8 ล้านบาทผ่าน 54 โครงการแล้วและยังคงเดินหน้าทำตามความตั้งใจต่อไป

ชีวิตของ Cheewid จะเติบโตไปช่วยเหลือชีวิตอื่นในแบบใดบ้างเราคงต้องติดตามและเอาใจช่วยกันต่อไป

ชวนหยิบสินค้า 7 ชิ้นที่เป็นที่สุดจาก Element 72 มาใส่ตะกร้า

Element 72

Element 72 add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

Element 72

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

add to cart คือรายการที่ชวนผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์ เลือกหยิบไอเทมที่เป็น ‘ที่สุด’ ของแบรนด์มาใส่ตระกร้า ไม่ว่าจะเป็นสินค้าชิ้นแรกสุด ชิ้นขายดีที่สุด ชิ้นที่ภูมิใจที่สุด ชิ้นที่ราคาถูกและแพงสุดของแบรนด์ ไปจนถึงชิ้นที่ขายไม่ค่อยดีนะแต่ก็อยากป้ายยาสุดๆ

หากดูรายการนี้แล้วอยากรู้เรื่องราวของแบรนด์นั้นๆ เพิ่มสามารถฟังได้ในพ็อดแคสต์รายการ Day 1 ที่ ย้วย–นภษร ศรีวิลาส บรรณาธิการของ Capital ชวนเจ้าของแบรนด์ไทยมาคุยกันถึงวิธีทำธุรกิจของพวกเขาอย่างลงลึกตั้งแต่วันแรกที่เริ่มทำกิจการจนกระทั่งทุกวันนี้

Day 1 ของ Keziah แบรนด์เสื้อผ้าของเด็กหญิงวัย 10 ขวบที่กำลังจะไปแสดง New York Fashion Week 2022

Keziah

Keziah Day 1 คือรายการพ็อดแคสต์เล่าเรื่องธุรกิจจาก Salmon Podcast และ Capital ที่พาไปพบกับวันแรกของการลุกมาทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ หรือการปรับธุรกิจเพราะอยากทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ขายดีขึ้น เป้าหมายที่เคยมีใหญ่ขึ้น หรืออยากให้คนทำงานมีความสุขมากขึ้น

ก่อนหน้านี้ รายการ Day 1 เคยจัดอยู่ที่ Salmon Podcast แต่กลับมารอบนี้ Day 1 ย้ายมาอยู่ภายใต้บ้านใหม่ ในสถานีพ็อดแคสต์ ‘Capital Listen’ ซึ่งจะเผยแพร่ผ่าน Capital อย่างที่ทุกคนเห็นอยู่นี้

เราเชื่อว่า business ไม่ได้สร้างเสร็จภายใน one day การย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นและดูเส้นทางการเติบโตจนสำเร็จของธุรกิจต่างๆ จึงเป็นเรื่องที่คนทำธุรกิจคนอื่นน่าเรียนรู้ และเอาไปปรับใช้กับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น Day 1 หรือวันไหนๆ ของธุรกิจก็ตาม

Day 1 คือรายการพ็อดแคสต์เล่าเรื่องธุรกิจจาก Salmon Podcast และ Capital ที่พาไปพบกับวันแรกของการลุกมาทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ หรือการปรับธุรกิจเพราะอยากทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ขายดีขึ้น เป้าหมายที่เคยมีใหญ่ขึ้น หรืออยากให้คนทำงานมีความสุขมากขึ้น

ก่อนหน้านี้ รายการ Day 1 เคยจัดอยู่ที่ Salmon Podcast แต่กลับมารอบนี้ Day 1 ย้ายมาอยู่ภายใต้บ้านใหม่ ในสถานีพ็อดแคสต์ ‘Capital Listen’ ซึ่งจะเผยแพร่ผ่าน Capital อย่างที่ทุกคนเห็นอยู่นี้

เราเชื่อว่า business ไม่ได้สร้างเสร็จภายใน one day การย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นและดูเส้นทางการเติบโตจนสำเร็จของธุรกิจต่างๆ จึงเป็นเรื่องที่คนทำธุรกิจคนอื่นน่าเรียนรู้ และเอาไปปรับใช้กับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น Day 1 หรือวันไหนๆ ของธุรกิจก็ตาม

Keziah

Day 1 คือรายการพ็อดแคสต์เล่าเรื่องธุรกิจจาก Salmon Podcast และ Capital ที่พาไปพบกับวันแรกของการลุกมาทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ หรือการปรับธุรกิจเพราะอยากทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ขายดีขึ้น เป้าหมายที่เคยมีใหญ่ขึ้น หรืออยากให้คนทำงานมีความสุขมากขึ้น

ก่อนหน้านี้ รายการ Day 1 เคยจัดอยู่ที่ Salmon Podcast แต่กลับมารอบนี้ Day 1 ย้ายมาอยู่ภายใต้บ้านใหม่ ในสถานีพ็อดแคสต์ ‘Capital Listen’ ซึ่งจะเผยแพร่ผ่าน Capital อย่างที่ทุกคนเห็นอยู่นี้

เราเชื่อว่า business ไม่ได้สร้างเสร็จภายใน one day การย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นและดูเส้นทางการเติบโตจนสำเร็จของธุรกิจต่างๆ จึงเป็นเรื่องที่คนทำธุรกิจคนอื่นน่าเรียนรู้ และเอาไปปรับใช้กับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น Day 1 หรือวันไหนๆ ของธุรกิจก็ตาม

Day 1 คือรายการพ็อดแคสต์เล่าเรื่องธุรกิจจาก Salmon Podcast และ Capital ที่พาไปพบกับวันแรกของการลุกมาทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ หรือการปรับธุรกิจเพราะอยากทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ขายดีขึ้น เป้าหมายที่เคยมีใหญ่ขึ้น หรืออยากให้คนทำงานมีความสุขมากขึ้น

ก่อนหน้านี้ รายการ Day 1 เคยจัดอยู่ที่ Salmon Podcast แต่กลับมารอบนี้ Day 1 ย้ายมาอยู่ภายใต้บ้านใหม่ ในสถานีพ็อดแคสต์ ‘Capital Listen’ ซึ่งจะเผยแพร่ผ่าน Capital อย่างที่ทุกคนเห็นอยู่นี้

เราเชื่อว่า business ไม่ได้สร้างเสร็จภายใน one day การย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นและดูเส้นทางการเติบโตจนสำเร็จของธุรกิจต่างๆ จึงเป็นเรื่องที่คนทำธุรกิจคนอื่นน่าเรียนรู้ และเอาไปปรับใช้กับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น Day 1 หรือวันไหนๆ ของธุรกิจก็ตาม

Day 1 คือรายการพ็อดแคสต์เล่าเรื่องธุรกิจจาก Salmon Podcast และ Capital ที่พาไปพบกับวันแรกของการลุกมาทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ หรือการปรับธุรกิจเพราะอยากทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ขายดีขึ้น เป้าหมายที่เคยมีใหญ่ขึ้น หรืออยากให้คนทำงานมีความสุขมากขึ้น

ก่อนหน้านี้ รายการ Day 1 เคยจัดอยู่ที่ Salmon Podcast แต่กลับมารอบนี้ Day 1 ย้ายมาอยู่ภายใต้บ้านใหม่ ในสถานีพ็อดแคสต์ ‘Capital Listen’ ซึ่งจะเผยแพร่ผ่าน Capital อย่างที่ทุกคนเห็นอยู่นี้

เราเชื่อว่า business ไม่ได้สร้างเสร็จภายใน one day การย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นและดูเส้นทางการเติบโตจนสำเร็จของธุรกิจต่างๆ จึงเป็นเรื่องที่คนทำธุรกิจคนอื่นน่าเรียนรู้ และเอาไปปรับใช้กับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น Day 1 หรือวันไหนๆ ของธุรกิจก็ตาม

Day 1 คือรายการพ็อดแคสต์เล่าเรื่องธุรกิจจาก Salmon Podcast และ Capital ที่พาไปพบกับวันแรกของการลุกมาทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ หรือการปรับธุรกิจเพราะอยากทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ขายดีขึ้น เป้าหมายที่เคยมีใหญ่ขึ้น หรืออยากให้คนทำงานมีความสุขมากขึ้น

ก่อนหน้านี้ รายการ Day 1 เคยจัดอยู่ที่ Salmon Podcast แต่กลับมารอบนี้ Day 1 ย้ายมาอยู่ภายใต้บ้านใหม่ ในสถานีพ็อดแคสต์ ‘Capital Listen’ ซึ่งจะเผยแพร่ผ่าน Capital อย่างที่ทุกคนเห็นอยู่นี้

เราเชื่อว่า business ไม่ได้สร้างเสร็จภายใน one day การย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นและดูเส้นทางการเติบโตจนสำเร็จของธุรกิจต่างๆ จึงเป็นเรื่องที่คนทำธุรกิจคนอื่นน่าเรียนรู้ และเอาไปปรับใช้กับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น Day 1 หรือวันไหนๆ ของธุรกิจก็ตาม

Day 1 คือรายการพ็อดแคสต์เล่าเรื่องธุรกิจจาก Salmon Podcast และ Capital ที่พาไปพบกับวันแรกของการลุกมาทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ หรือการปรับธุรกิจเพราะอยากทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ขายดีขึ้น เป้าหมายที่เคยมีใหญ่ขึ้น หรืออยากให้คนทำงานมีความสุขมากขึ้น

ก่อนหน้านี้ รายการ Day 1 เคยจัดอยู่ที่ Salmon Podcast แต่กลับมารอบนี้ Day 1 ย้ายมาอยู่ภายใต้บ้านใหม่ ในสถานีพ็อดแคสต์ ‘Capital Listen’ ซึ่งจะเผยแพร่ผ่าน Capital อย่างที่ทุกคนเห็นอยู่นี้

เราเชื่อว่า business ไม่ได้สร้างเสร็จภายใน one day การย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นและดูเส้นทางการเติบโตจนสำเร็จของธุรกิจต่างๆ จึงเป็นเรื่องที่คนทำธุรกิจคนอื่นน่าเรียนรู้ และเอาไปปรับใช้กับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น Day 1 หรือวันไหนๆ ของธุรกิจก็ตาม

Not Available in Your Country ไลฟ์สไตล์แบรนด์ที่อยากให้คนซื้อไม่ใช่ลูกค้าแต่เป็นเพื่อนที่โตไปด้วยกัน

น่ารัก!!! มักจะเป็นคำที่เราใช้อธิบายแบรนด์ Not Available in Yr Country ให้คนอื่นฟัง

น่ารักที่หนึ่งคือโปรดักต์ แบรนด์นี้ขายของน่ารัก! ตั้งแต่เสื้อยืดสกรีน, tote bag, สติ๊กเกอร์ ไปจนถึงกริปต็อก ติดโทรศัพท์มือถือ ทุกชิ้นเป็นลายเส้นซิกเนเจอร์ที่เจ้าของแบรนด์วาดเองกับมือ เห็นแวบๆ ก็รู้ว่ามาจาก Not Available in Yr Country แน่นอน

น่ารักที่สองคือความลิมิเต็ด เพราะอยากให้ลูกค้าเป็นคนพิเศษและได้ใส่ของไม่ซ้ำใคร (เยอะ) แบรนด์จึงทำของออกมาในจำนวนไม่มากและไม่รีสต็อกแน่นอนไม่ว่าลูกค้าจะเรียกร้องแค่ไหน เชื่อไหมว่าทุกวันนี้ยังมีคนขอให้รีสต็อกเสื้อลายแรกๆ อยู่เรื่อยๆ แต่แบรนด์ก็ยังไม่ใจอ่อนอยู่ดี

น่ารักที่สามคือแบรนด์ไม่ได้คิดถึงแค่กำไรของตัวเองแต่คิดถึงกำไรของคนอื่นๆ ในสังคม อยากช่วยคนที่ขาดด้วยความสามารถที่ไลฟ์สไตล์แบรนด์จะพอทำได้

และที่น่ารักสุดๆ คือสำหรับ Not Available In Yr Country ลูกค้าไม่ใช่แค่คนที่มาซื้อของแต่เป็นเพื่อนที่จะเติบโตไปด้วยกัน แบรนด์เลยไม่ได้ทำแค่สินค้าอย่างเดียวแต่สร้างคอมมิวนิตี้ขึ้นมาด้วย (ขออุบไว้ก่อนว่าทำยังไง)

แบรนด์เล็กๆ แต่อยากทำอะไรน่ารักๆ มากมาย ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นจากตัวตนและอารมณ์ศิลปินของ อีฟ–พรปวีณ์ บาเกอร์ และคุณแม่คนสำคัญที่ขาดไม่ได้ของแบรนด์

“Not Available เกิดขึ้นเพราะว่าอีฟรู้สึกว่าเราทำงานที่ใช้ตรรกะมาเยอะแล้ว เราอยากพักมาทำอะไรอีโมชันนอลสุดๆ กันบ้าง ดังนั้นแบรนด์นี้มันคืออารมณ์ของอีฟล้วนๆ ไม่มีกฎเกณฑ์ ไม่มี customer insights ใดๆ ทั้งสิ้น”

แบรนด์ที่สร้างจากความเป็นศิลปินจะมีหลักการตลาด 4P (บวก 1) แบบไหน บอกได้แค่ว่าไม่เหมือนใครแต่ผลลัพธ์ออกมาดี​และน่ารักอย่างที่เห็นกันนี่แหละ

Product
Available for Fun

ในขณะที่หลายแบรนด์ยึดความต่อเนื่องของการปล่อยสินค้าเป็นหัวใจสำคัญ การปล่อยสินค้าของ Not Available In Yr Country นั้นเรียกได้ว่าแรนด้อมตามใจฉัน เพราะแบรนด์นี้เริ่มจากความสนุกของอีฟล้วนๆ

“อีฟเรียนมาด้าน communication design เอก Interactive Design อาชีพจริงๆ คือเป็น User Experience Designer และทำ brand strategy มันเป็นงานที่ใช้ตรรกะค่อนข้างมาก เราต้องเอา customer insights มาพัฒนาของบางอย่าง ดีไซน์ touch point เพื่อให้ user รู้สึกอะไรสักอย่างหนึ่งตามแต่บรีฟซึ่งนี่ไม่ใช่ Not Available เลย” เธอแอบเน้นเสียงคำว่าเลยเป็นการยืนยัน

อีฟ–พรปวีณ์ บาเกอร์ เจ้าของแบรนด์ Not Available in Your Country

“อีฟซัฟเฟอร์กับการไม่ยอมโตมาตลอด รู้สึกว่าโลกมันหมุนเร็วมาก ทุกคนต้องรีบโต ต้องรับผิดชอบ ต้องรีบๆๆๆ  เราเลยรู้สึกว่าอยากหยุดบ้าง อยากทำอะไรที่ไม่เครียดขนาดนั้น ไม่ต้องมีตรรกะก็ได้

“ช่วงปลายปี 2019 เราแฮงเอาต์กับเพื่อนแล้วก็คุยกันว่าอยากติดแทตทูลายของเราเอง ทำแทตทูกันดีกว่าก็วาดออกมาเป็นคำบ้าง ลายการ์ตูนบ้าง ทำเป็นสายเหมือนเป็นกำไลข้อมือ วาดแหวน เป็นแทตทูเด็กๆ ไม่มีสาระ วาดแล้วก็ไปหาโรงงานผลิตแต่ไม่มีโรงงานไหนเขาจะรับทำแผ่นเดียวหรอก ขั้นต่ำมันอยู่ที่ 50 แผ่น ก็เลยคิดว่างั้นทำขั้นต่ำก็ได้ พอทำแล้วก็ต้องขาย (หัวเราะ) นี่แหละคือไอเทมแรกของ Not Available In Yr Country”

ทำเพราะชอบเพราะสนุกแต่ดันขายหมด คือสถานการณ์ที่เกิดขึ้น เพราะยังสนุกอยู่อีฟเลยทำของที่อยากได้เพิ่มอีกเพื่อเพื่อนๆ คนกันเอง และใช้เองด้วย

คราวนี้เธอไม่ได้เล่นสนุกแค่กับเพื่อนแต่ไปชวนแม่มาร่วมขบวนการ

“สินค้าชิ้นที่สองที่ทำจริงๆ จังๆ คือเสื้อปัก มันเริ่มจากปักใส่เล่นกันเองนี่แหละเพราะแม่อีฟทำงานปักเป็นงานอดิเรกอยู่แล้ว ช่วงแรกเลยเป็นการทำสินค้าแบบ made to order เพื่อนคนนี้อยากได้อะไรแม่ก็ปักให้ แต่ทีนี้มันมีหลายคนที่อยากได้บ้าง เราก็ปักไม่ได้เยอะขนาดนั้นจะทำยังไง”

นั่นทำให้สินค้าหมวดงานสกรีนค่อยๆ ถูกปล่อยตามมา ทั้งเสื้อยืดโอเวอร์ไซส์, baby tee ตัวจิ๋ว, เสื้อสายเดี่ยว, กระโปรง, กางเกง, tote bag รวมไปถึงสินค้าหมวดอื่นๆ อย่าง griptok และสติ๊กเกอร์ ขึ้นอยู่กับว่าช่วงนั้นอีฟสปาร์กจอยกับอะไร ทุกครั้งที่ Not Available In Yr Country ปล่อยสินค้าใหม่เราจึงไม่เคยเดาได้เลยว่าสินค้าจะมาแนวไหน ทำได้แค่วอร์มนิ้วรอกด CF ให้ทัน

ถึงอย่างนั้น ในความแรนด้อมสินค้าทุกชิ้นก็มีจุดร่วมของมันอยู่

“แบรนด์นี้ธีมของมันคือคนที่ไม่ยอมโตแต่โตแล้วแบบเรา หรือคนที่กำลังจะโตและสับสนกับชีวิตมากๆ แล้วก็ธีมความเป็นเพื่อน เรื่องที่เราเล่าผ่านของมันเหมือนเป็นไดอารี่บันทึกตัวฉันในช่วงต่างๆ แล้วฉันก็หวังใจว่าคนที่ซื้อของฉันไปน่าจะเจอปัญหาคล้ายๆ กัน อยากเจอเพื่อนร่วมทาง เธอมีปัญหายังไงนะ ฉันก็มีแบบนี้เหมือนกัน

“อย่างเสื้อยืดลาย How I Fix My Problems ดีเทลลายเสื้อมันคือวิธีการแก้ปัญหาชีวิตของอีฟ เช่น บางทีเราก็แก้ปัญหา บางทีเราก็หนีปัญหา บางทีก็ไปพึ่งอย่างอื่น หรือเสื้อกล้ามลาย ‘Sorry Prince Charming, I only date badasses’ มันเกิดจากความรู้สึกว่าคนดีๆ ที่เข้ามาในชีวิตไม่ชอบ ชอบคนชั่ว! (หัวเราะ) ฉันเป็นอย่างนี้! และฉันก็หวังว่าจะเจอเพื่อนที่มีเพนพอยต์ในชีวิตคล้ายๆ กัน

“เราเลยไม่ได้มองว่าตัวเองเป็นแบรนด์เสื้อผ้าขนาดนั้น โฟกัสของเราไม่ใช่การใส่เสื้อผ้าเพื่อถ่ายรูปลงไอจีด้วยซ้ำ แต่คือการเล่า statement ความคิด คือการที่คอมมิวนิตี้ได้มา express เรื่องต่างๆ ด้วยกัน แต่ละสินค้าเราจะมีเรื่องราวที่อยากเล่าแล้วก็เลือกทำไอเทมที่เหมาะกับเรื่องนั้น เราเลยอาจจะทำของแล้วก็หยุด ทำ หยุด เพราะถ้าไม่มีเรื่องจะเล่าก็ไม่ฝืนทำ”

ต้องมีเรื่องที่อยากเล่าถึงจะทำสินค้า ในทางกลับกัน ถ้ามีไอเทมบางอย่างที่อีฟอยากทำแต่ยังไม่มีเรื่องเล่าที่เหมาะกับไอเทมนั้นเธอก็จะยังไม่ผลิต เช่น tote bag ลายหนังสือพิมพ์ที่กว่าจะได้ทำก็ใช้เวลาหลายปี

“tote bag เป็นหนึ่งในไอเทมที่อยากทำมานานมากแต่ยังไม่มีเรื่องเหมาะๆ อีฟเป็นคนชอบอ่านข่าวแล้วก็รู้สึกว่าข่าวในช่วงนั้น (ที่ทำ tote bag) มีเรื่องคนยิงกันเยอะมาก ทุกอย่างแย่ไปหมด เราก็เลยอยากทำหนังสือพิมพ์ในแบบของเราที่มีข่าวที่เราอยากให้มันเป็นจริงบ้าง ซึ่งการจะเล่าสิ่งนี้เราต้องมีพื้นที่ให้มันเนอะ มันไม่ควรอยู่บนเสื้อเพราะคนก็จะบอกว่าลายน่ารักดีแล้วก็ผ่านไปแต่ว่ากับงานนี้เราอยากให้ตั้งใจอ่าน ก็เลยนึกถึง tote bag ซึ่งมันลิงก์กับหนังสือพิมพ์ด้วยรูปทรงและสี คนใช้เวลาอ่านได้จริงๆ” 

Available for All

Not Available In Your Country แปลตรงตัวได้ว่า ยังไม่เปิดให้บริการในประเทศของคุณ แต่ในเมื่อโปรดักต์ของอีฟขายทั้งในไทยและส่งได้ทั่วโลก แล้วอะไรล่ะที่ยังไม่เปิดให้บริการที่นี่?

เธอเฉลยว่าสิ่งนั้นคืองบประมาณสำหรับช่วยเหลือสังคม

“ตั้งแต่เด็กอีฟอยากช่วยสังคมมาตลอด ทุกๆ ปีเราจะพยายามหาโปรเจกต์เพื่อสังคมทำ โปรเจกต์แรกคือไปช่วยทำโซเชียลมีเดียให้กับ Bribespot ซึ่งเป็นแอพฯ ของ American Bar Association เพื่อจับคนที่ติดสินบน อีฟรู้สึกว่าเมืองไทยยังขาดองค์กรที่ทำเพื่อสังคมอยู่หรือไม่ องค์กรเหล่านี้ส่วนหนึ่งก็อยู่ได้ไม่นานเพราะขาดเงินทุนเราเลยรู้สึกว่าถ้าเราในฐานะดีไซเนอร์สามารถระดมทุนส่วนหนึ่งขึ้นมาได้ ทำให้พวกองค์กรที่ not available in your country มัน available ขึ้นมาได้ก็คงดีมากๆ เลย การระดมทุนเลยเป็นเป้าหมายหนึ่งของแบรนด์

“ทุกครั้งที่ทำสินค้าขึ้นมาเราจึงเอาเงินที่ได้ส่วนหนึ่งไปบริจาค ตอนแรกๆ ก็เป็นองค์กรที่เราอยากช่วย เราเห็นว่าเขาขาดแคลนสุดๆ เช่น บริจาคให้องค์กรที่ช่วยเหลือหมาจร หรือว่าช่วงไหนมีปัญหาแบบน้ำท่วมเราก็เอาเงินไปช่วยคนที่ได้รับผลกระทบ แต่ว่าหลังๆ มานี้เราจะถาม follower ว่าอยากให้ช่วยที่ไหน อยากให้คนที่ซื้อของเราไปได้มีส่วนช่วยกันคิดว่าเงินของพวกเราจะเอาไปลงที่ไหนดี”

นอกจากช่วยเหลือคนที่กำลังเดือดร้อนในสังคม อีฟยังมีเป้าหมายในใจว่าอยากให้แบรนด์นี้ available สำหรับการช่วยโลกด้วยการสร้างความยั่งยืนเท่าที่จะทำได้ งานปักทุกชิ้นในร้านจึงแทบไม่มีชิ้นที่ใช้เสื้อผ้าใหม่มาปักเลย

“ของปัก 90 เปอร์เซ็นต์ของเราเป็นของ sustainable หมดเลย เราเชื่อในการเลือกไอเทมที่สปาร์กจอยทั้งเราและแม่มาทำมากๆ อย่างแบรนด์เราจะมีไอเทมนึงที่ฮิตๆ คือกระเป๋าสะพายข้างทำจากกางเกงยีนส์ นั่นคือกางเกงยีนส์ของเราหมดเลยนะที่ใส่ไม่ได้แล้วแม่เอามาตัด แฟชั่นคืออุตสาหกรรมที่สร้างขยะแบบติดท็อปเราก็ไม่อยากสร้างเพิ่มแล้ว เราไม่ได้อยากแค่บริจาคเงินแต่เราอยากให้ทุกแง่มุมแบรนด์เรามันยั่งยืนสำหรับทุกๆ คน”

Price & Promotion
Available for Friends (Only)

“เรื่องนี้แหละที่มันตอบยากมาก (หัวเราะ)”​ อีฟสารภาพตอนที่เราถามถึงวิธีการตั้งราคาสินค้า

“เวลาที่อีฟทำแบรนดิ้งให้คนอื่น เราจะต้องเข้าใจ user เข้าใจ positioning ของแบรนด์ แต่กับแบรนด์ของตัวเองเราไม่ได้มี positioning มีทาร์เก็ตชัดเจน เราแค่อยากหาเพื่อนที่เข้าใจกันและอยากทำงานอาร์ต ซึ่งราคางานศิลปะมันไม่มีเกณฑ์ ไม่มีใครรู้ว่าจริงๆ สิ่งนี้ราคาเท่าไหร่นะ เราเองก็ไม่รู้เหมือนกัน สุดท้ายเราเลยตั้งราคาแบบที่อยู่ได้ ไม่ซัฟเฟอร์จนเกินไป ได้เอาเงินไปทำอะไรที่อยากทำ อยากช่วยสังคมก็ได้ทำ และมีทุนทำของในล็อตต่อๆ ไป”

ในด้านโปรโมชั่น เพราะใช้กำไรจากโปรดักต์หนึ่งไปเป็นทุนอีกโปรดักต์ ถ้าขายไม่หมดก็จะทำล็อตใหม่ไม่ได้ อีฟจึงเคยลองลดราคาเพื่อกระตุ้นการขาย แต่สุดท้ายด้วยความรู้สึกว่าลูกค้าคือเพื่อน อีฟเลยตั้งใจว่าถ้าไม่จำเป็นก็จะไม่ลดราคาเพื่อไม่ให้ลูกค้าที่ซื้อไปก่อนโปรโมชั่นรู้สึกไม่ดี

“เรื่องโปรโมชั่นก็เลยไม่มีเลย” เธอบอก

“เราไม่สามารถทำใจอัดโปรโมชั่นหรือร่วมแคมเปญในแพลตฟอร์มออนไลน์ช้อปปิ้งได้ขนาดนั้นเพราะรู้สึกผิดกับลูกค้าที่ซื้อไปแล้ว หลายคนก็บอกว่าไม่ต้องรู้สึกผิด เราขายของก็ขายไปเลย แต่เราก็นึกถึงลูกค้าหลายคนเขามาซื้อกับเราตั้งแต่เปิดขายราคาเต็ม เขารอเรา ก็เลยไม่อยากทำให้รู้สึกไม่ดีที่เรามาลดราคาทีหลัง ดังนั้นถ้ากลัวของเหลือเราก็ทำของน้อยลงแล้วกัน (หัวเราะ) เพราะเราวาดลายเอง เรามีเรื่องอยากเล่า ทุกอย่างคอนโทรลที่เราได้”

นอกจากคอนโทรลราคา ไม่ทำโปรโมชั่น อีกสิ่งที่อีฟคอนโทรลได้คือจำนวนของที่ผลิตและการไม่รีสต็อกเพื่อให้ลูกค้าที่เธอมองว่าเป็นเพื่อนได้ใส่ของที่พิเศษจริงๆ

“เราเชื่อว่าในการทำงานขึ้นมาหนึ่งชิ้น ความพิเศษมันไม่ได้จบแค่ magical process ตอนไอเดียเกิดตอนที่อยู่ดีๆ ไอเดียหล่นมาจากไหนก็ไม่รู้แต่ความพิเศษมันยังเป็นการที่คนใส่ได้รู้ว่าสิ่งนี้ทำมาเพื่อเขาด้วย อย่างของปักที่มีชิ้นเดียวไอเดียคือมันเกิดมาเพื่อยู หรือแม้แต่ของสกรีนเราก็ไม่ทำเยอะใส่ไม่ชนกันแน่นอน เนี่ย เพื่อนชอบถ่ายรูปมาให้เวลาเจอคนที่ใส่เสื้อของเรา เราอยู่เมืองนอกเวลากลับไทยทุกครั้งก็พยายามขึ้นรถไฟฟ้าแต่ไม่เคยเจอเลย เซ็งมาก อยากเห็นบ้าง (หัวเราะ)”

แต่ที่พิเศษสุดๆ ต้องยกให้ ‘สินค้าปัก’ ซึ่งไม่เพียงแค่มีรายละเอียดตาแตก ปักมือโดยคุณแม่ แต่ยังมี ‘เงื่อนไข’ คือลูกค้าต้องซื้อสินค้าสกรีนครบ 4 ชิ้นจากร้านโดยตรง ถึงจะสามารถจองสินค้าได้

“ถามว่าทำไมถึงต้องซื้อ 4 ชิ้น เพราะเรารู้สึกว่าของมันปักยาก เราทำกันแบบโฮมเมด แม่ปักคนเดียวแต่มีคนจำนวนหนึ่งเลยที่ซื้อไปทำเหมือนกันหรือเอาไปรีเซลล์เยอะมาก เราก็รู้สึกว่าคนที่ควรจะได้ไปมันคือเพื่อนรักเรา การที่จะเป็นเพื่อนรักคือเราไปแฮงเอาต์กันเนอะ เจอกันครั้งแรกไม่มีวันสนิทกันหรอก แค่รู้ว่า อ๋อ คนนี้คือใคร เจอกันครั้งที่สอง โอเค เริ่มรู้จักเขามากขึ้น คือพอเขาซื้อไปถึงชิ้นที่ 4 แค่เห็นเขาทักไลน์มาอีฟก็รู้ที่อยู่เขาแล้ว จำกันได้หมดเลย นี่คือเพื่อนเรา เรารู้ว่าเขาจะชอบของประมาณไหนด้วยซ้ำ

“เราเป็นคนไม่เชื่อในการทำอะไรซ้ำเลย เราชอบความเอกซ์คลูซีฟต่อให้เป็น edition product อย่างโปรดักต์สกรีนมันก็เอกซ์คลูซีฟมากๆ เราเชื่อว่าของเรามีน้อยพอที่คนที่ซื้อไปจะรู้สึกพิเศษเสมอ”

และเราเองก็มั่นใจว่าเป็นอย่างนั้นเพราะถึงแม้เงื่อนไขการซื้อครบ 4 ชิ้นจะฟังดูทำยาก แต่ทุกครั้งที่มีของปักมาขายเราก็ได้เห็นคำว่า sold ภายในไม่กี่นาที

Place
Available Online

Not Available In Yr Country เป็นแบรนด์ของคนไทย ผลิตในประเทศไทย แต่บริหารจัดการโดยอีฟซึ่งลงหลักปักฐานทำงานอยู่ที่ซิดนีย์ ประเทศออสเตรเลีย เพราะแบบนี้แบรนด์จึงไม่มีหน้าร้านและ available แค่ในช่องทางออนไลน์เท่านั้น

คำว่าช่องทางออนไลน์หมายถึงอินสตาแกรมที่เป็นเหมือนหน้าร้านหลัก มีช่องทาง LINE OA สำหรับทักไปสั่งสินค้า มี LINE SHOPPING สำหรับคนที่อยากกดสั่งด้วยตัวเอง และไม่ฝากวางสินค้าที่หน้าร้านไหนเลยแม้ว่าน่าจะทำให้ขายได้มากขึ้นก็ตาม

“Not Available ไม่เคยขายผ่านใครเลยเพราะเรายังให้คุณค่าโมเมนต์ที่ได้ตอบไลน์ลูกค้าเอง เราอยากรู้ว่าเขาซื้อไปแล้วตอนใส่เป็นยังไง เขา experience สินค้ายังไง บางคนเขาได้ของเขาก็มาเล่า บางคนมาร้องไห้กับเราว่าทำหายก็มี เราก็แบบ ตายแล้ว ของหมดแล้วทำยังไงดี ก็ไปหาตัวที่บ้านที่มีตำหนิมาให้ ถามว่ารับได้มั้ย ถ้ารับได้พี่ส่งให้เลยไม่เสียเงิน

“ถ้าเราไปขายผ่านคนอื่นปฏิสัมพันธ์แบบนี้มันจะหายไปหมดเลย อาจจะเป็นเพราะอาชีพของเราจริงๆ ทำงานเกี่ยวกับ user experience ด้วยเราเลยให้คุณค่ากับการปฏิสัมพันธ์มาก เราอยากให้การซื้อของออนไลน์ไม่ได้เป็น experience ที่แค่ซื้อๆ ไปแล้วจบ แต่ก่อนหน้าหรือหลังการซื้อมี touch point ที่ทำให้เราสัมพันธ์กันได้ด้วย ทำให้มันเกิดเป็นคอมมิวนิตี้จริงๆ”

อย่างที่บอก อีฟเชื่อในการสร้างคอมมิวนิตี้ นอกจากจะเปิดพื้นที่ไว้ขายของ เธอก็เปิด Discord ซึ่งสามารถแชตคุยกันและสร้างห้องสำหรับหัวข้อต่างๆ ได้ เอาไว้เป็นพื้นที่ให้ (ลูกค้าที่ซื้อสินค้าจนเป็น) เพื่อนๆ​ ได้มาเจอกัน

“ตลอดเวลาที่ผ่านมาเราตามหาแพลตฟอร์มสำหรับให้ลูกค้าคุยกันมาตลอด แต่เราไม่อยากทำ line openchat ไว้แค่บอกโปรโมชั่น โกลมันคือการทำให้ลูกค้ารู้สึกว่าเขาไม่ได้อยู่คนเดียวเหมือนที่เราเองก็ดีใจมากที่ได้เจอคนเหล่านี้แล้วรู้สึกว่าเราไม่ได้อยู่คนเดียว พอมาเจอ Discord เรารู้สึกว่ามันเป็นพื้นที่ที่สามารถ bounce ไอเดียกัน คุยกันได้ ก็เลยเปิด Discord ในช่วงต้นปีที่ผ่านมา

“หลักๆ คือเราเปิดพื้นที่ให้เขาคุยกันเอง มันสนุกยิ่งกว่าขายของอีกเพราะมันไม่ใช่การสื่อสารทางเดียวแล้วแต่เขาได้เจอเพื่อนที่ชอบอะไรประมาณเดียวกัน แล้วเขาก็แชร์กัน รีวิวของกันบึ้บบั้บแบบ no sponsor เล่าว่าช่วงนี้ไปฟังเรื่องผีเรื่องนี้ เพลงนี้ฮิตมากเลย ดูอะไรกันในเน็ตฟลิกซ์ หรือช่วงนี้ฝนตกซื้อรองเท้าบูตยี่ห้ออะไรดี ไม่เกี่ยวอะไรกับ Not Available เลย แค่จะมีห้อง Not Available เล็กๆ เอาไว้แชร์ work in progress หรือสปอยล์ของใหม่ เล่าที่มาที่ไปแค่นั้น

“เราอยู่เมืองนอกทุกวันนี้คอมมิวนิตี้ของเรามันเลยอยู่ในโลกออนไลน์เป็นหลักเพราะใครๆ ก็เข้ามาได้ง่าย แต่เราก็ไม่ได้คิดว่าแบรนด์จะจำเป็นต้องอยู่ในโลกออนไลน์ไปตลอด โจทย์ของเรามีแค่ว่าช่องทางนั้นจะยังสามารถสร้างคอมมิวนิตี้ได้หรือเปล่า เป็นที่ที่ทุกคนได้เจอกัน เป็นที่ที่เกิดขึ้นแล้วไดรฟ์ด้วยเราทุกคนหรือเปล่า และเราจะยังได้ทำสิ่งที่รักอยู่ไหม”

Pornpawee
Available Because of Me

“P สุดท้ายของเราคือพรปวีณ์ คือชื่อของเรา” อีฟพูดถึง P ตัวสุดท้ายที่ทำให้ Not Available In Yr Country เป็นแบรนด์แบบที่เรารู้จักและรักทุกวันนี้ 

“แบรนด์มันขับเคลื่อนจากข้างในของเราจริงๆ  บางครั้งเราก็เจอเรื่องที่แย่มากๆ อย่างตอนทำเสื้อ How I Fix My Problems เพราะเป็นเราเราก็เลยมองเรื่องทุกอย่างเป็นเรื่องตลกแล้วเราก็ผ่านมาได้แล้วก็มาทำเป็นงานศิลปะเล่าถึงช่วงเวลานี้ ถ้าไม่ใช่พรปวีณ์ เป็นคนอื่นมาทำคงไม่ใช่แบบนี้

“หรือเสื้อลายผีเสื้อแบบต่างๆ ที่เราวาดแล้วกลายเป็นซิกเนเจอร์แบรนด์ มันก็มาจากการที่อีฟกลัวผีเสื้อแต่ชอบ cycle of life ของมัน ของแมลงต่างๆ เราก็เลยอยากวาด อยากเล่าความพิเศษออกมา ตีความว่าถ้าอยู่ในโลกจินตนาการของฉันน้องๆ พวกนี้จะหน้าตาเป็นยังไง มีตัวที่มีปลาโลมาอยู่ข้างในผีเสื้อเพราะปลาโลมาเป็นสัตว์โปรด ตัวนี้เป็นธีมดอกไม้ ตัวนี้เป็นธีมเค้ก มันคือจินตนาการของเราล้วนๆ

“แล้วกับสินค้าปัก คนที่ปักให้เราคือแม่ แม่คือ best friend ของอีฟ โมเดลการทำงานสเกลเล็กๆ แบบเรามันไม่ได้เหมาะกับทุกแบรนด์แน่ๆ แต่มันเหมาะกับสิ่งที่อีฟอยากเล่าเพราะมันมาจากข้างในมากๆ เขาเป็นคนเลี้ยงเรามา สิ่งที่เราคิดหลายๆ อย่างก็มาจากเขางานมันเลยได้สะท้อนเราและเขาไปในตัว เขารู้จักเราดีที่สุด บางครั้งแม่เห็นดีไซน์ของอีฟเรายังไม่ทันอธิบายแม่ก็จะบอกเลยว่าฉันรู้ว่าแกอยากได้อะไรแล้วเขาก็จะปักสิ่งที่เราอยากสื่อสารได้ เหมือนเรามีไอเดียก็จริงแต่ถ้าขาดเขาสิ่งที่เราจะเล่ามันก็ไม่กลม

“บางคนเขาสร้างแบรนด์จาก pain point ใช่ไหม อย่างไอโฟนเกิดขึ้นมาเพราะว่าไม่มีโทรศัพท์อันไหนใส่ในกระเป๋าเสื้อได้ หรือเวลาอีฟทำแบรนดิ้งให้คนอื่นมันจะมีเรื่องที่เราต้องชู เช่น แบรนด์นี้เก่งเรื่องคัตติ้งมากเลย แต่ของอีฟมันไม่ใช่แบบนั้น มันแบบ ฉันเก่งเรื่องอะไรนะ แต่ทุกวันนี้ฉันมีเรื่องอยากเล่า เล่าด้วยวิธีของฉัน ฉันไม่ได้อยากเป็นใคร ไม่มีไอดอล ฉันก็อยากเป็นฉันนี่แหละ ขอเป็นพรปวีณ์แล้วกันค่ะ”

‘วันออมแห่งชาติ’ ปลูกฝังค่านิยมและนิสัยรักการออมกับกิจกรรมพิเศษของธนาคารออมสิน

การออมและการลงทุนอาจเป็นหนึ่งในประเด็นที่ได้รับการพูดถึงอย่างมากในปัจจุบัน แต่หากย้อนมอง ในประวัติศาสตร์จะพบว่านี่คือสิ่งที่สถาบันและองค์กรต่างๆ ให้ความสำคัญมาแล้วเนิ่นนาน ด้วยเชื่อว่านี่คือสิ่งสำคัญทั้งในระดับประเทศไปจนถึงระดับครัวเรือนและปัจเจก

ในระดับโลก, ทุกๆ ปีจะมีวันที่เรียกว่า ‘วันออมโลก (World Thrift Day)’ ซึ่งจะตรงกับวันสุดท้าย ของเดือนตุลาคมของทุกปี โดยกำหนดขึ้นเป็นครั้งแรกในการประชุมที่มิลาน ประเทศอิตาลี เมื่อ ค.ศ. 1924 เพื่อให้ประชาชนเห็นถึงความสำคัญของการออม

ก่อนที่ใน ค.ศ. 1996 องค์กรสหประชาชาติได้เฉลิมฉลอง 50 ปี สถาบันธนาคารออมสินโลกและกลุ่ม ธนาคารทั่วยุโรป จึงได้ประกาศให้วันที่ 31 ตุลาคม เป็นวันแห่งการประหยัดและการออมโลก เพื่อปลูกฝังค่านิยม และนิสัยรักการออม ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาและเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ

ในระดับภูมิภาค, ในปี 2563 คือปีแรกที่มีการประกาศ ‘วันออมของอาเซียน (ASEAN Savings Day)’ ซึ่งตรงกับวันที่ 31 ตุลาคมของทุกปี และเป็นวันเดียวกับวันออมโลก

ในระดับประเทศ, ในปี 2541 ประเทศไทยได้กำหนดให้วันที่ 31 ตุลาคม ของทุกปีเป็น ‘วันออมแห่งชาติ’  เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ เพื่อสร้างวินัยในการใช้จ่าย เก็บออม และฟื้นฟูเศรษฐกิจของประเทศ ซึ่งธนาคารออมสินได้ให้ความสำคัญด้วยการจัดกิจกรรมขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2542 จนถึงปัจจุบัน

ปีนี้ภายใต้สถานการณ์ที่เราต่างเพิ่งเผชิญกับปัญหาที่เกิดจากการระบาดของโควิด-19 หลายคนได้รับความเดือดร้อนและผลกระทบด้านการเงิน เนื่องจากขาดแคลนเงินออม การออมจึงยิ่งทวีความสำคัญ และจำเป็นในช่วงเวลาที่สถานการณ์โลกผันผวนตลอดเวลาเพื่อเป็นหนึ่งในภูมิคุ้มกันวิกฤตในยามฉุกเฉิน 

ซึ่งในบ้านเราการปลูกฝังค่านิยมและนิสัยการออมถือเป็นหนึ่งในพันธกิจสำคัญของธนาคารออมสินที่ทำเสมอมา และในวันออมแห่งชาติแต่ละปีก็มีกิจกรรมต่างๆ ที่ตั้งใจออกแบบมาเพื่อปลูกฝังนิสัยการออมให้กับทุกคน

โดยในปีนี้มีกิจกรรมพิเศษมากมาย ไล่ตั้งแต่กิจกรรม TikTok Challenge ในหัวข้อ ’Saving Tips’ ที่ชวนทุกคนมาสร้างคลิปสั้นๆ ใน TikTok เพื่อแชร์ทิปการออมเจ๋งๆ สไตล์คุณและติดแฮชแท็ก #ออมสินsavingschallenge นอกจากนั้นยังมี การเปิดให้จองสิทธิ์ฝากเงินเพื่อรับกระปุกออมสินรถยนต์และไฮไลต์สำคัญอีกอย่างในปีนี้คือมีการเปิดจองสิทธิ์ฝากเงินรับกระปุกออมสิน Digital Art ของศิลปินชื่อดังระดับประเทศอย่าง ป๊อด โมเดิร์นด็อก ซึ่งเปิดจองสิทธิ์ผ่าน ‘ออมสินเมตาเวิร์ส’ อีกด้วย 

นอกจากนั้นยังมีกิจกรรมอื่นๆ ที่น่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นนิทรรศการภาพวาดเด็กออทิสติก,  พิธีมอบรางวัลต่างๆ อาทิ รางวัลธนาคารโรงเรียน, การเปิดรับฝากเงินฝากเผื่อเรียกพิเศษเพื่อการเกษียณ 7 ปี และเปิดตัวแอพพลิเคชั่นสำหรับปลูกฝังนิสัยการออมอย่าง ‘โค้ชออม’

ในยุคสมัยที่การออมกลายเป็นเรื่องสำคัญ กิจกรรมต่างๆ ของธนาคารออมสินในวันออมแห่งชาติก็เป็นอีกหนึ่งในแรงกระตุ้นสำคัญและช่วยปลูกฝังนิสัยการออมให้เกิดขึ้น ส่วนใครที่สนใจติดตามรายละเอียดต่างๆ ในวันออมแห่งชาติที่กำลังจะมาถึงได้ที่เฟซบุ๊กเพจ GSB Society และเว็บไซต์ gsb.or.th

อ้างอิง

‘Pizzeria Bianco’ ร้านพิซซ่าของชายผู้เรียนไม่จบที่ได้รับการยกย่องว่าอบพิซซ่าได้ดีที่สุดในโลก

Pizzeria Bianco

Pizzeria Bianco Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

Bon Appétit ธุรกิจรอบครัว คือรายการธุรกิจอาหารโดย Capital และ Salmon Podcast ที่จะพาเข้าหลังร้านไปสำรวจแนวคิดทางการตลาดของจักรวาลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร แฟรนไชส์ ขนม เครื่องดื่ม เครื่องปรุง ไล่ลามไปถึงเครื่องครัวและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอาหารทั้งสเกลเล็ก กลาง ใหญ่

รายการนี้ดำเนินรายการโดย เชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ อาจารย์ผู้สอนวิชา Introduction to World Cuisine ในมหาวิทยาลัย และหญิงสาวผู้หลงรักอาหาร ที่จะทำให้ผู้ฟังอร่อยที่ฟังแล้วท้องหิวแต่อิ่มไปกับเคล็ดและเคสการตลาด

คุยกับ ปลา อัจฉรา ถึงวิธีคิดการทำร้านให้คนรักตั้งแต่ร้านแรกจนถึง Fran’s และ อันเกิม อันก๋า

iberry, กับข้าว’ กับปลา, รส’นิยม, เบิร์นบุษบา, ทองสมิทธ์, ทองสวีท, เจริญแกง, ฟ้าปลาทาน, โรงสีโภชนา

ในแต่ละวัน แต่ละสัปดาห์ เราได้เดินผ่านร้าน ได้ยินชื่อในบทสนทนา ได้เห็นผ่านฟีดในโลกโซเชียล ได้กินอาหารจากร้านเหล่านี้บ่อยแค่ไหน?

เจ้าของร้านอาหาร ผู้ก่อตั้ง ผู้บริหารร้านเหล่านี้ทั้งหมดคือ หญิงสาวที่นัยน์ตากลมโตเป็นประกายทุกครั้งที่ใครชวนเธอคุยเรื่องธุรกิจอาหาร ใครต่อใครต่างพากันเรียกเธอว่า ‘เจ้าแม่แห่งวงการร้านอาหาร’

เธอคือ ปลา–อัจฉรา บุรารักษ์

ถึงแม้ว่าเธอจะหัวเราะยิ้มแย้มแกมเขินทุกครั้งที่เราเอ่ยถึงฉายานี้กับเธอ แต่เราเองก็อดไม่ได้ที่จะเห็นด้วยกับสมญานามที่ใครต่อใครต่างเล่าขานถึง เพราะในชีวิตประจำวันของคนคนหนึ่งที่ใช้ชีวิตในเมืองคงหนีไม่พ้นที่จะต้องวนเวียนอยู่ในอาณาจักรร้านอาหารของเธอเป็นแน่ 

อย่างในช่วงโควิด-19 ที่หลายร้านได้รับผลกระทบ เธอยังเปิดร้านอาหารเพิ่มเติมทั้ง ‘เจริญแกง’ ที่เน้นขายอาหารประเภทข้าวแกง แต่รสชาติจัดจ้านใช้วัตถุดิบดี ในราคาเข้าถึงง่าย ‘ฟ้าปลาทาน’ ร้านข้าวต้มสบายท้องมีหลากหลายเมนูสารพัดข้าวต้มให้คุณเลือก และ ‘ข้าวต้มกุ๊ยโรงสี’ แบรนด์ย่อยของโรงสีโภชนาที่ทำอาหารหมวดข้าวต้มกุ๊ยมาขายแบบเดลิเวอรี

และทั้งหมดนี้คุณคงต้องไม่ลืมว่า ตอนนี้ร้านรส’นิยม ของคุณปลา อัจฉรา ก็ยังส่ง 3 เมนูข้าวกล่อง ทั้งข้าวกะเพราเนื้อโคขุนคั่วพริกแห้ง, ข้าวพะแนงสันคอเนื้อออสเตรเลีย และข้าวแกงเขียวหวานพริกขี้หนูสันคอเนื้อออสเตรเลีย ไปวางขายอยู่ในร้านสะดวกซื้อใกล้บ้านคุณอีก 

นอกจากนั้นในช่วงไตรมาสที่สามของปี 2022 คุณปลา อัจฉรา และเหล่าผองเพื่อนที่ร่วมกันทำร้านทองสมิทธ์ ให้กลายเป็นร้านก๋วยเตี๋ยวเรือแห่งยุค ร้านที่จุดกระแสก๋วยเตี๋ยวเรือไทยให้เป็นที่นิยมในสยามประเทศได้ริเริ่มทำโปรเจกต์ร้านอาหารแบรนด์ใหม่อีกครั้ง โดยโปรเจกต์ใหม่ครั้งนี้ของเธอและเพื่อนๆ นั้นมีความท้าทายมากกว่าครั้งไหนๆ เพราะเธอตัดสินใจเปิดแบรนด์ใหม่ถึง 2 แบรนด์ในเวลาเดียวกัน แถมทั้งสองแบรนด์เป็นแนวทางของร้านอาหารที่เธอเองไม่เคยทำมาก่อน

หนึ่งคือ ‘Fran’s’ ร้านอาหารตะวันตกแนว casual แบบกินบรันช์สบายๆ กับเพื่อนสนิท และสองคือ ‘อันเกิม อันก๋า’ ร้านอาหารเวียดนามที่ตั้งใจปรับรสให้ถูกปากคนไทยโดยที่หัวใจยังอยากเป็นเวียดนาม

ทำไมต้องเปิดแบรนด์ใหม่? ทำไมต้องเป็นร้านบรันช์และร้านเวียดนาม? ทำไมต้องตั้งอยู่ในสาทร? ทำไมไม่เปิดแบรนด์ที่มีอยู่แล้วในโลเคชั่นนี้?

ทำไม ทำไม และทำไม

สารพัดสารพันคำถามที่เราอยากถาม และหลายคนคงอยากรู้ว่าทำไมและอะไรที่ดลใจให้คุณปลาเลือกเปิดเส้นทางสายใหม่อย่างร้านอาหารตะวันตกและร้านอาหารเวียดนาม ซึ่งอุปมาได้ว่าเป็นสนามที่เธอไม่เคยลงแข่งมาก่อน

คุณมีแบรนด์อาหารในมืออยู่แล้วมากมาย ทำไมถึงคิดอยากเปิดแบรนด์ใหม่

คือจริงๆ เราไม่ได้วางแพลนว่าจะเปิดแบรนด์ใหม่เมื่อไหร่ แต่มันเป็นจังหวะชีวิตที่เข้ามาประจวบกับว่าเราเป็นคนชอบหาโลเคชั่นด้วยตัวเองเสมอๆ 

ที่ที่ทำร้าน Fran’s กับ อันเกิม อันก๋า อยู่ที่สาทรซอย 1 ซึ่งที่ดินแปลงนั้นเป็นที่ที่เราผ่านทุกวัน เพราะมันอยู่ในซอยบ้านเรา เราอยู่ตรงนี้มา 7 ปี ตั้งแต่แต่งงานกับพี่ทิม ทุกครั้งที่ขับรถผ่านก็จะเห็นต้นไม้ใหญ่ เราชอบมาก ก็เล็งไว้ในใจ มองเห็นภาพในใจเลยว่า ถ้าเราได้ที่แปลงนี้มาทำร้านอาหารมันจะต้องสวยมาก แต่ระหว่างที่เรามองมันมาตั้ง 7 ปีคือมันมีคนเช่าอยู่แล้ว แต่ปรากฏว่าวันนึงในช่วงโควิด เราขับรถผ่านที่แปลงนี้แล้วเห็นคนที่เขาเช่าอยู่เขากำลังเก็บของออก เราก็คิดว่าโอกาสของฉันมาแล้ว 

เราก็ให้ทีม BD (Business Development) ของเราไปติดต่อเจ้าของที่เพื่อขอเช่า ปรากฏว่าเจ้าของที่ก็เป็นแฟนคลับของร้านเราอยู่แล้ว เขาก็เชื่อถือในธุรกิจของเรา ก็เลยตกลงใจให้เช่า เราดีใจมากเลย เพราะมันเป็นที่ดินผืนที่เราเล็งไว้นานหลายปีแล้ว เราก็เลยคิดว่าเราจะทำร้านตรงนี้ เอาให้สวยเลย เอาให้สุดปังมากๆ

ซึ่งเราพูดอะไรไว้เราก็ทำแบบนั้นจริงๆ นะ โปรเจกต์แบรนด์ทั้งสองแบรนด์นี้เป็นโปรเจกต์ที่เราทุ่มเทมาก ทำทุกอย่างขึ้นมาใหม่ สิ่งแรกที่เราคิดเมื่อตอนมองไปที่ที่ดินผืนนี้คือ เราคิดว่า “ฉันจะทำอะไรดี” ซึ่งจริงๆ เราจะเลือกเอาแบรนด์ใดแบรนด์หนึ่งในพอร์ตของเรามาใส่เข้าไปเลยก็ได้ และมันก็ง่ายกว่า ทุกอย่างมันมีพร้อมซัพพอร์ตอยู่แล้ว

แล้วทำไมไม่เลือกเอาแบรนด์เดิมมาเปิดตรงนี้ ทั้งที่มันง่ายกว่าอย่างที่ว่า

เราคิดในมุมมองของลูกค้า ถ้าเราเป็นลูกค้าเราจะรู้สึกว่า ถ้าฉันอยากจะกินทองสมิทธ์ทำไมฉันต้องขับมากินถึงสาทร ซอย 1 ด้วย ในเมื่อทองสมิทธ์ก็มีเปิดอยู่ในห้างแทบจะทุกห้างอยู่แล้ว หรือทำไมฉันต้องมากินกับข้าว’ กับปลาถึงที่นี่ เพราะกับข้าว’ กับปลามันก็มีอยู่ทุกที่ ส่วนโรงสีโภชนาก็อยู่แค่ตรงนางลิ้นจี่นี่เอง คือมันใกล้กันไปหมด ถ้าเราเลือกเอาแบรนด์เดิมมาเปิดตรงนี้มันก็ cannibalize กันเอง

ในมุมมองของลูกค้ามันคงไม่ค่อยน่าตื่นเต้น ถ้าเราจะเลือกแบรนด์ที่มีอยู่มาเปิด ทีนี้ก็เลยกลายเป็นว่า เราก็เลยมาตั้งคำถามกับตัวเองว่าเราจะทำอะไรดี แต่ด้วยความที่เราเองเป็นคนในซอยนั้น เราใช้ชีวิตอยู่ตรงนั้นอยู่แล้ว เราก็คุ้นเคยกับไลฟ์สไตล์ของคนตรงนั้น เรารู้ว่าคนแถวนี้มีกำลังซื้อ มีชาวต่างชาติอาศัยอยู่เยอะ มีคอนโดอยู่เยอะ มีออฟฟิศอยู่มากมาย เดินทางสะดวก เข้า-ออกซอยได้หลายทาง

เราก็เลยมานั่งคิดว่า เอ ถ้าตัวเราเป็นลูกค้าเราอยากทานอะไร คือโดยส่วนตัวเราเอง จากที่อยู่ซอยนี้มา เรารู้สึกว่าช่วงเช้าๆ ไม่มีคาเฟ่ให้นั่งเลย กาแฟดีๆ ก็หาไม่ค่อยเจอ เราก็เลยคิดว่า เออ มันมีช่องว่างตรงนี้อยู่นะ ที่ตรงนี้มันน่าจะทำร้านอาหารเช้า ซึ่งเราไม่ได้ทำเซอร์เวย์การตลาดใดๆ เลยนะ ใช้สัญชาตญาณอย่างเดียวเลย

แล้วตอนที่ตั้งชื่อเราก็คิดว่าเอาอะไรดี ชื่อไหนที่มัน catchy จำง่าย สั้นๆ เท่ๆ ก็ไปเจอชื่อ ‘Fran’ ซึ่งเป็นสแลงที่หมายถึง เพื่อน เพื่อนที่ดี เพื่อนสนิท เราก็รู้สึกว่าเออ คำว่า Fran นี่มันเท่ดีและก็ยังไม่มีใครใช้ ก็เลยตั้งชื่อร้านว่า Fran’s แบบมี ’s ซึ่งหมายความว่า เป็นร้านของเพื่อนเรา ร้านที่เป็นเพื่อนกัน แล้วมันก็อิงกับความจริงที่ว่า ร้านนี้มันคือการรวมตัวของกลุ่มเพื่อนที่มาร่วมกันสร้างสรรค์เมนูอาหารที่ทุกคนมาแชร์ความสนใจร่วมกัน

หลังจากตัดสินใจว่าจะทำร้านชื่อ Fran’s มีอะไรที่ต้องคิดอีกบ้าง

พอได้ชื่อร้านปุ๊บเราก็ให้ทีม iberry ทำแบรนด์ดิ้ง ซึ่งทีมของเราก็เก่งเลย มีรสนิยมดี เราก็เลือกสีเป็นสีโทนเขียว เขียวเข้ม มันก็จะออกมาพ้องกันทุกอย่าง ทั้งชื่อ ทั้งสี ทั้งคอนเซปต์ ประกอบร่างมาเป็นแบรนด์ Fran’s คือ ทั้งเมนูอาหาร ชื่อร้าน คอนเซปต์ การสร้างการตกแต่งร้าน ทุกอย่างในร้านมันต้องไปทางเดียวกัน มันถึงจะมีพลังส่งไปถึงลูกค้าได้

จริงๆ ตั้งแต่ตอนทำเมนูแล้ว เราทำเมนูร้านนี้กันอยู่นานเหมือนกัน เพราะเราอยากให้มันแตกต่างจาก brunch ที่อื่น เราเลยพยายามทำคอนเซปต์ให้มันเป็นเหมือน diner นิดนึง ดูเป็นฝรั่ง จานชามต่างๆ เราก็ออกแบบเอง อยากให้มันดูอินเตอร์ บรรยากาศในร้านเราอยากทำให้รู้สึกเหมือนกับว่าอยู่ต่างประเทศ มีแสงธรรมชาติส่องเข้ามาในร้าน ถ่ายรูปสวย vibe ดี เราบอกกับทางดีไซเนอร์ว่าขอร้านเป็นแบบเรือนกระจก ของานไม้ๆ ให้ร้านดูเท่ๆ หน่อย อินทีเรียร์ไม่ต้องสไตล์ออกมาทางหญิงสาวมาก

ได้ข่าวว่า Fran’s เป็นร้านอาหารที่คุณได้ทำงานร่วมกับเชฟชาลี (Chalee Kader) ด้วย

คือตอนแรกเรามีบริษัท iberry group และอีกบริษัทหนึ่งที่ทำร่วมกับพี่กานต์ (กานต์ กิตติเวช) และพี่ตุ๊ก (อินทิรา แดงจำรูญ) ทีนี้เราอยากเอา facility และศักยภาพของทั้งสองบริษัทมารวมกัน เราก็เลยเปิดบริษัทอีกบริษัทหนึ่งขึ้นมา ก็คือ The Platter Mahanakorn ซึ่งเป็นบริษัทที่เราตั้งใจเอาไว้ว่าในอนาคตจะเป็นบริษัทที่แตกแบรนด์อาหารสัญชาติต่างๆ และก็มีความยินดีที่จะ collaborate กับเชฟเพื่อนเราบางคนที่เขาเชี่ยวชาญในทางใดทางหนึ่ง

เพราะจริงๆ เราเองก็ยินดีที่จะรับคนที่มีความสามารถ นิสัยน่ารัก และมี attitude ในการทำงานตรงกันเข้ามาเป็นพาร์ตเนอร์เราอยู่แล้ว ดังนั้นเราก็เปิดกว้าง อย่างชาลีเขาก็เป็นเชฟที่มีชื่อเสียง เป็นเพื่อนๆ กัน เป็นเพื่อนกับสามีเราด้วย แล้วเราเคยคุยกับชาลีมาตั้งแต่ 6-7 ปีที่แล้วว่าเราน่าจะทำอะไรด้วยกันนะ แต่ก็ไม่มีโอกาสจะได้ทำอะไรด้วยกันสักที จนเรามาเจอบ้านหลังนี้ และเซตอัพบริษัทใหม่ เราเลยถามชาลีไปใหม่ว่า สนใจมาทำด้วยกันไหม แล้วเขาก็สนใจ เพราะเขามีเวลาว่างช่วงเช้าพอดี มาทำร้านอาหารเช้าได้

กระบวนการทำงานระหว่างทีมของคุณกับเชฟชาลีเป็นยังไง

ชาลีเขาเป็นคนมีพื้นฐานอาหารอยู่แล้วทั้งไทยทั้งตะวันตก และสำหรับอาหารตะวันตกต้องถือว่าเขาเป็นเชฟที่มีฝีมือดีเลย เราก็เลยมาทำ R&D ด้วยกัน ชาลีเขาก็นำเสนอสูตรของเขา เราก็นำเสนอไอเดีย เช่น บอกเขาว่าเราอยากลองขายเบคอนหนาๆ ส่วนตุ๊กก็บอกว่าอยากกินสลัด คือเราก็เอาไอเดียของชาลี ของเรา ของกานต์ ของทีมมารวมกันว่าน่าจะทำแบบนี้

ก็เลยช่วยกันระดมไอเดียออกมาว่าเป็น Brunch & Green น่าจะดีนะ เพราะ Green มันหมายถึงสลัดได้ และยังหมายถึงสวนที่เราเอาร้านเราไปตั้งอยู่ในนั้นได้ แล้วเราก็คิดต่อว่าเมนูอาหารเช้าเราจะขายตอนเย็นได้เหรอ เราก็เลยคิดว่างั้นเราควรมีพาสต้า มีอาหารพวกกริลล์เข้ามาเสริมไหม ก็เลยได้เป็นคอนเซปต์ Brunch & Green ภายใต้ชื่อร้าน Fran’s

ส่วนคอนเซปต์อาหารเราก็บอกชาลีว่าอยากได้แบบ honest food คือ ซื่อสัตย์ทั้งในเรื่องปริมาณอาหารและเรื่องคุณภาพอาหาร และการตกแต่งก็ไม่ต้องเว่อร์วังฟรุ้งฟริ้งเกิน เพราะเราอยากจะมาในแนวแบบ น้อยแต่ดูสวยงามลงตัว ดูดี แล้วทุกคนก็ร่วมด้วยช่วยกันจนออกมาเป็น Fran’s อย่างทุกวันนี้

ซึ่งชาลีเขาก็เก่งมาก เขาทำอาหารออกมาได้สวยและรสชาติดี ถึงแม้ว่าจะมีการปรับจูนกันนิดหน่อย เช่นเราก็บอกเขาไปว่า อยากได้รสจัดกว่านี้ อยากได้กระเทียมหนักๆ หน่อยแบบคนไทยกิน คือเราจะรู้และเข้าใจว่าคนกรุงเทพฯ ชอบรสชาติแบบไหน ก็เอามาประกอบกับความสามารถของเชฟชาลี

คุณคิดว่าคนกรุงเทพฯ ชอบรสชาติแบบไหน

เราคิดว่าคนไทยไม่ชอบรสจืดชืด ไม่ชอบอะไรที่อโรม่าไม่ถึง บางอย่างต้องนุ่ม บางอย่างต้องจัด เอาจริงๆ ก็อธิบายไม่ได้ แต่เรารู้ คือเราคิดว่าเราเองเป็นคนโชคดีที่สิ่งที่เราชอบ คนกรุงเทพฯ ที่เป็นลูกค้าส่วนใหญ่จะชอบเหมือนกัน เลยสามารถทำอาหารในสเกลแมสได้ คือแน่นอนว่าเราไม่ใช่สายลึก แต่เราเป็นสายป๊อปกว้างๆ เข้าใจง่ายสำหรับคนหมู่มาก

อย่างที่รู้กันว่านอกจาก Fran’s คุณยังเปิดร้าน อันเกิม อันก๋า ในพื้นที่เดียวกัน ทำไมจึงต้องเปิดสองแบรนด์พร้อมกัน

คือที่ดินตรงนั้นมันใหญ่มากเลยนะ ตั้งไร่ครึ่ง มันสามารถทำร้านภายในที่ดินนี้น่าจะได้สัก 2-3 คอนเซปต์เลย และเราก็เห็นว่าในที่ดินนั้นมันมีบ้านเก่า ซึ่งเป็นบ้านเก่าตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 7 อายุน่าจะสักร้อยปีได้ และโครงสร้างมันสวยมาก คือเราเป็นคนชอบงานสถาปัตยกรรมสมัยก่อน ชอบงานวินเทจอยู่แล้ว เราก็เลยอยากจะเก็บมันเอาไว้ในสภาพที่มันเป็น แต่เราก็เข้าไปรีโนเวตบูรณะให้มันสวยขึ้น และพร้อมใช้งานมากขึ้นทั้งพื้น ทั้งผนัง โดยที่เราก็เก็บรายละเอียดทั้งหมดไว้ ให้มันสวยงามแบบเดิม

เราคิดว่าบ้านหลังนี้มันพิเศษมาก แล้วก็เลยคิดว่า เราจะทำอะไรดี ให้มันพ้องกับคอนเซปต์ของบ้านที่มีความเก่า มีความพิเศษ ก็เลยนึกถึงอาหารเวียดนาม ซึ่งจริงๆ พื้นฐานเราเป็นคนชอบทานอาหารเวียดนามมาก แต่เราก็ไม่ได้มีความรู้เลยนะตอนนั้น คือชอบกินแต่ทำไม่เป็น แต่เหมือนเป็นความบ้าระห่ำของเราเหมือนกันที่กระโดดเข้าไปทำทั้งๆ ที่ตัวเองไม่ได้มีความรู้ความเข้าใจ คือเราก็ไม่ได้เป็นคนเวียดนามด้วย อาหารเวียดนามที่ชอบกินก็ชอบอยู่ไม่กี่อย่างเหมือนที่ทุกคนชอบ แหนมเนือง ข้าวเกรียบปากหม้อ เฝอ กินวนๆ อยู่ไม่กี่อย่าง

ทีนี้เราก็ปรึกษาพี่กานต์และพี่ตุ๊ก เพื่อนๆ เราว่า เราอยากทำร้านอาหารเวียดนาม ทุกคนมีความเห็นยังไงกันบ้าง ทุกคนก็บอกว่า เออ ดีนะ เพราะทุกคนก็ชอบกิน ชอบอาหารเวียดนาม พวกเราก็ลองไปเซอร์เวย์ตลาดกันดู แล้วพอตอนจะตัดสินใจทุกคนก็บอกว่า ให้ ‘แม่’ ซึ่งก็คือเรานี่แหละ ฟันธงเลย

กดดันไหมที่เพื่อนให้เราเป็นคนตัดสินใจ

เราว่าตอนนั้นเราก็บ้าบิ่นนิดนึงนะ คือเสี่ยงเลยล่ะ อยู่ดีๆ ก็มาทำอาหารเวียดนามอะไรนี่ ตัวเองก็ไม่ได้จะทำอาหารเวียดนามเป็น ตลาดก็แคบด้วยนะ เอาจริงๆ ในกรุงเทพฯ สมมติลองยกตัวอย่างอาหารมาสัก 10 ชาติที่คนนิยมไปกิน ต้องมีอะไรบ้างล่ะ ญี่ปุ่น ไทย จีน อิตาเลียน ส่วนเวียดนามเนี่ยเราว่าเป็นอันดับท้ายๆ เลย แต่ก็ไม่รู้ว่าอะไรดลใจดิฉันก็ไม่รู้

เราก็บอกกับพี่กานต์ว่า เอางี้ไหม ทำไหม ลุยไหม พี่กานต์และเพื่อนๆ ทุกคนก็น่ารักมาก สนับสนุนทุกความคิด คือไม่มีใครเบรกใคร เราก็เลยคิดว่า เอาวะ ทำ

เครียดไหม กลัวไหม หรือรู้สึกอย่างไรตอนที่ทำแบรนด์ใหม่

เราก็ตื่นเต้นนะ เครียดด้วย ทุกคนรู้ว่าปลาเครียด เพราะเรารู้ว่าเรามีฐานลูกค้าอยู่ แล้วลูกค้าเราก็ไม่ใช่ว่ากินหรืออุดหนุนเราแค่แบรนด์ใดแบรนด์หนึ่ง ลูกค้าเราจะวนกินร้านในเครือเรา อย่างเคยมีคนพูดว่า สัปดาห์หนึ่งเขากินอาหารในเครือร้าน iberry อยู่ 3-4 มื้อต่อสัปดาห์ คือกินบ่อย วนไปเรื่อยๆ อย่างวันนี้อยากกินข้าวแกงก็สั่ง เจริญแกง อยากกินก๋วยเตี๋ยวก็ทองสมิทธ์ คือเราจะวนเวียนอยู่ในชีวิตลูกค้าอยู่พอสมควร เพราะฉะนั้นเราแบกความคาดหวังของลูกค้าสูงมาก เพราะว่าทุกคนก็อยากจะมาลอง แล้วเราทำร้านอาหารมาเยอะมาก เราก็ไม่อยากให้ลูกค้าผิดหวัง ก็เลยพยายามทำออกมาให้ดีที่สุด R&D ออกมาให้ดีที่สุด

คุณเริ่มกระบวนการ R&D จากตรงไหน

เราพาน้องๆ ในทีม iberry group ทีมเชฟ R&D, F&B ทุกอย่าง บินไปอีสาน เพราะอีสานจะมีแหล่งที่คนเวียดนามที่อยู่ในเมืองไทยเขาเปิดร้านอาหารอยู่ เราก็ไปเซอร์เวย์กันหลายร้านมาก ทั้งสตรีทฟู้ด ทั้ง fine dining คือไปมาอยู่ 2-3 ครั้งก็สัก 2-3 ทริปได้ ทีนี้ก็พอจะเข้าใจอาหารเวียดนาม และเราก็ได้ไปเจออาจารย์ที่ชื่อหน่อย เขาเป็นเจ้าของร้านอาหารเวียดนามที่อุบลฯ แกก็เอ็นดูเรา สอนเรา เราก็เข้าใจอาหารเวียดนามมากขึ้น เข้าใจ ingredient เข้าใจว่ากระบวนการทำพื้นฐานมันต้องทำอะไรยังไง 

ในระหว่างที่เราศึกษาเมนูอาหาร เราก็ทำร้านตกแต่งร้านไปด้วยนะ ทำคู่ขนานกันไป แล้วก็มีบินไปที่โฮจิมินห์สัก 2-3 ครั้งได้ บินไปเพื่อไปทำความเข้าใจว่าจริงๆ แล้วอาหารเวียดนาม ไม่ได้มีแค่ที่เราเห็นในเมืองไทย มันมีมากกว่านั้นที่เราอาจไม่ค่อยคุ้นเคยนัก ก็ไปเซอร์เวย์และไปเรียนทำที่นั่น เรามีเพื่อนที่เป็นคนเวียดนามอยู่ เขาก็พาเราไปเจอเชฟ พาเราไปทดลองทำ ไปทั้งสตรีทฟู้ด ทั้งร้านอาหารที่มีชื่อเสียงหลายที่มาก ใช้เวลาอยู่พอสมควร แล้วตอนที่อยู่เวียดนามเราก็ไปตลาด เราไปตลาดกับทีมทุกวัน เขามีหลายตลาดมาก 

การไปตลาดสำคัญยังไง ทำไมต้องไปทุกวัน

เราต้องการไปดูว่าอุปกรณ์เครื่องชามรามไหเขาใช้อะไร เขากินอะไรกัน เขากินซีฟู้ดแบบไหนกัน วิธีการกินเขาเป็นยังไงกัน ไอ้ร้านที่เห็นที่ตั้งอยู่ริมถนน นั่งเก้าอี้ยองๆ เตี้ยๆ กับพื้น ใช้ทิชชู่เยอะๆ เราไปมาหมด

คือเราลุยมาก เราก็ไปเช่ารถตู้ แล้วพอขับผ่านเห็นร้านอะไรก็บอกคนขับว่า เดี๋ยวๆ จอดๆ จะลองกินร้านนี้ ทุกคนก็สนุกมากแต่ก็เหนื่อยมากเหมือนกัน แต่เราก็ได้รับประสบการณ์การรับประทานที่มันหาไม่ได้ เราเป็นคนที่ยิ่งไปเห็นก็ยิ่งอิน แล้วเราชอบเมืองโฮจิมินห์มาก มันเป็นเมืองที่สวย มีความผสมผสานวัฒนธรรมของฝรั่งเศสกับเวียดนาม ตึกก็สีสัน colorful คือเท่มาก เขาใช้สีได้หลากหลายและมันดูมีเทสต์มาก ก็เลยนำประสบการณ์การเดินทางของเราทั้งเรื่องการกินและในสิ่งที่เราเห็นมารวมเอาไว้ในร้าน อันเกิม อันก๋า ซึ่งพูดได้เลยว่าแบรนด์นี้เป็นแบรนด์ที่เราคิดว่ามันท้าทายเราที่สุดในบรรดา 10 แบรนด์ที่เราทำมา เพราะมันเป็นอะไรที่เราไม่คุ้นเคย เราต้องเริ่มตั้งแต่ศูนย์ เราต้องเรียนรู้วัฒนธรรมเขา แม้แต่การตั้งชื่อในภาษาเวียดนามเราก็ต้องเริ่มใหม่

ที่ผ่านมาคุณเป็นคนตั้งชื่อแบรนด์เองทั้งหมด อย่าง ‘อันเกิม อันก๋า’ ที่เป็นภาษาเวียดนาม คุณก็ตั้งชื่อเองด้วยเหรอ

ใช่ เราก็ไม่ได้เข้าใจภาษาเวียดนามหรอก แต่เราก็ใช้เซนส์ของการตั้งชื่อ ใช้ความรู้สึก ใช้ความจำที่เราได้ไปเห็นมา เราก็เล่นคำ เทียบคำกับภาษาไทยด้วย แต่เราไม่ได้ไปเรียนภาษาเวียดนามจริงจังขนาดนั้นนะ เราก็ใช้ google translate นี่แหละ และมีเพื่อนที่เป็นคนเวียดนาม เราก็ถามเขาเอาว่า คำนี้แปลว่าอะไร คำนั้นแปลว่าอะไร นั่งเรียนคำพื้นฐานง่ายๆ เช่น สีต่างๆ เลข ภาษาที่ใช้ในอาหารการกิน แล้วก็ลองเอาคำมาผสมเล่น ซึ่งเราก็จะทำแบบนี้อยู่แล้วเวลาคิดชื่อแบรนด์

ชื่อร้านเวียดนามกว่าจะออกมาได้เราคิดนานมาก วนไปวนมา จนออกมาเป็น ‘อันเกิม อันก๋า’ ที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ‘กินข้าว กินปลา’ มันมีคำว่า ปลา อยู่ในชื่อแบรนด์ เรารู้สึกว่า มันก็น่ารักดีนะ แล้วเวลาเขียนเป็นภาษาอังกฤษมันสวยดี

เราไม่ค่อยอยากใช้ชื่อประเทศหรือชื่อเมืองมาตั้งเป็นชื่อร้าน เพราะมันอาจจะมีปัญหาเรื่องจดลิขสิทธิ์ยาก จด trademark ยาก เลยอยากตั้งชื่อที่มันไม่ได้เป็นชื่อเมืองหรือชื่ออะไรที่มันเป็น common เกินไป

คุณคิดว่า อันเกิม อันก๋า เป็นร้านอาหารเวียดนามแบบไหน

เราคิดว่าอาหารเวียดนามที่ขายในเมืองไทยส่วนมากถูกปรับรสมาแล้ว เพราะลิ้นของคนไทยกับคนเวียดนามมันไม่เหมือนกันเลย ถ้าไปกินอาหารเวียดนามที่เวียดนาม จากที่เราไปกินมาทั่วสารทิศแล้วนะ เรารู้สึกว่ารสชาติอาหารเขาค่อนข้างจืดๆ มากๆ ซึ่งถ้าเราเอารสนั้นมาขายที่เมืองไทย เราน่าจะขายได้ยากมากๆ เลยในกรุงเทพฯ อย่างอาหารไทยพวกเราจะคุ้นชินกับรสชาติที่มัน flavorful มีเปรี้ยว หวาน เค็ม เผ็ด ชัดเจน

เราเลยต้องเอาอาหารเวียดนามมาแล้วก็เอามาปรับให้เข้ากับลิ้นของคนไทย คือถ้าไม่ปรับเลยเราคิดว่าอยู่ยากจริงๆ คือมันเป็นเส้นบางๆ ที่คั่นอยู่ระหว่างการรักษาวัฒนธรรมเวียดนามกับการทำรสชาติให้ถูกใจคนไทยด้วย ซึ่งเส้นตรงนั้นมันเป็นโจทย์ที่ยากสำหรับเรา เพราะถ้ารสจัดเกินไป มันก็จะไม่ใช่อาหารเวียดนามแล้ว ใส่เครื่องปรุงมากเกินไปมันก็จะไม่เรียบง่ายเหมือนอาหารเวียดนามแล้ว เพราะฉะนั้นมันคือการบาลานซ์เรื่องรสชาติ เราคิดว่าทีมเชฟของเราทำออกมาได้ดี

ในการทำเมนูอาหารและ R&D คุณเองเป็นคนตัดสินเลยไหมว่าแบบไหนโอเค แบบไหนไม่โอเค

เราเองเป็นเหมือนกองเชียร์และเป็นคอนดักเตอร์ เราก็จะคอยบอกว่า ยังไม่อร่อย แก้อีก มันต้องอีกนิดนึง ต้องไปอีก บอกให้เขาปรับไปปรับมา วนๆ ทำอาหารเมนูเดิมๆ ซ้ำไปซ้ำมาอยู่อย่างนี้หลายรอบมาก เราใช้เวลาในการทำเมนูอาหารนานมาก แต่ทีมเชฟเรากำลังใจดีมาก พอทำออกมาแล้วเอามาขายเราแล้วไม่ผ่าน ก็บอกกันเองว่า มา เอาใหม่ ทำใหม่ สู้อีก สู้ต่อ

อันเกิม อันก๋า เป็นแบรนด์ที่ทำเมนูนานมาก ด้วยความที่ว่าเราก็ไม่ได้มีความรู้กระจ่าง 100 เปอร์เซ็นต์ เราไม่ได้เติบโตมาเป็นคนเวียดนาม เรียกได้ว่าเราหยิบมา แล้วเอามาย่อยอีกทีนึง แต่เพราะทีมงานของเราใจสู้มาก ทำมันออกมาจนสำเร็จ ซึ่งเท่าที่มีฟีดแบ็กมาจากลูกค้าในตอนนี้ก็ได้ยินเป็นเสียงชื่นชมมานะ ว่าทำได้ดี จัดจ้านดี

ซึ่งเราดีใจนะที่เรามีลูกน้องที่เข้าใจเรา แล้วก็เห็นภาพเดียวกัน ซึ่งเราว่าอันนี้เป็นสิ่งที่สำคัญมากเลยที่จะพาเราบรรลุมาตรฐานความคาดหวังของลูกค้า

คุณคิดว่าใครเป็นกลุ่มลูกค้าของ อันเกิม อันก๋า 

คือช่วงนี้เราอยู่ร้านเองทุกวัน เราก็สังเกตเห็นว่าลูกค้ากลุ่มของ อันเกิม อันก๋า ก็จะเป็นลูกค้ากลุ่มเดียวกับลูกค้าของ iberry group หรือทองสมิทธิ์นั่นแหละ ก็คือเป็นฐานลูกค้าเดิมของเราที่อยากลองรสชาติอาหารเวียดนามในแบบฉบับของปลา แล้วก็มีคนเวียดนามมากินบ้าง ต่างชาติก็เยอะ จริงๆ อาหารเวียดนามค่อนข้างอินเตอร์นะ ถ้าจะให้มองจริงๆ เพราะชาวเวียดนามเขามีการกระจายไปอยู่ทั่วทุกมุมโลก ทั้งฝรั่งเศส อเมริกา ออสเตรเลีย แล้วคนที่อพยพไปอยู่ตามประเทศต่างๆ เขาก็ทำร้านอาหารเวียดนามกันมากมาย

อาหารเวียดนามเป็นอาหารที่ฝรั่งเข้าใจง่าย รสชาติมันคลีน แล้วฝรั่งทุกคนนะที่เราสังเกตจะชอบเฝอ ชอบ summer roll เวลามาเปิดตรงนี้ก็เลยมีต่างชาติหลายคนมาทาน แล้วเราก็รู้สึกว่าเขาก็ค่อนข้างโอเคนะ

ถึงตอนนี้คุณทำร้านอาหารมาแล้วมากมาย คุณค้นพบหรือยังว่าสิ่งสำคัญในการทำร้านอาหารคืออะไร

เราคิดว่านอกจากฝีมือของรสชาติและคุณภาพของอาหารแล้ว สิ่งที่สำคัญในการทำธุรกิจอาหารคือศิลปะในการสื่อสารกับผู้คนและการบริหารทีม เราเป็นคนโชคดีที่ทีมงานของเราเก่ง และทุกคนแน่นแฟ้นกัน คือเราไม่ได้แค่รักกันเพราะเราเป็นเพื่อนกันทางธุรกิจเท่านั้น แต่มันอยู่ด้วยกันเหมือนเป็นครอบครัวกันไปแล้ว ทั้งพาร์ทเนอร์ ทั้งลูกน้อง ทั้งทีม คือมันเป็นความไว้ใจและให้เกียรติซึ่งกันและกันด้วย เราว่าอันนี้สำคัญมากที่จะทำให้ร้านอาหารและธุรกิจในเครือมันไปได้แบบเป็นปึกแผ่น

ธุรกิจอาหารเป็นธุรกิจที่เราไม่สามารถทำคนเดียวได้ เราไม่สามารถเอาเงินโยนลงไป สร้างโรงงานแล้วปั๊มออกมา เราทำอย่างนั้นไม่ได้ มันคือสกิลการจัดการคนจำนวนมาก เพราะฉะนั้นเราต้องมีทีมที่เข้มแข็งและ ซัพพอร์ตกันและกัน พาร์ทเนอร์เราทำตัวเหมือนเป็นเจ้าของ 100 เปอร์เซ็นต์

จาก 100 เปอร์เซ็นต์ของทุกคนมารวมกัน มันเลยทำให้กลายเป็น 1,000 เปอร์เซ็นต์ เพราะทุกคนเต็มที่กับทุกๆ ด้าน อย่างพี่กานต์ก็คุมเรื่องรสชาติได้ดีมากและทุ่มเทมาก การทำก๋วยเตี๋ยวมันยากนะที่จะทำให้รสชาติของน้ำซุปทุกสาขา ทุกช่วงเวลาของทุกวันมันเสถียรได้ คือพี่กานต์เขาก็เทพเลยแหละ หรือลูกน้องเราทั้งทีม iberry group ก็โคตรเก่ง เพราะร้านอาหารในเครือเรามีหลายแบรนด์และเมนูมีเป็นร้อยๆ เมนู การรักษามาตรฐานของอาหารทุกสาขาให้มันออกมาสม่ำเสมอ มันต้องใช้ความละเอียด ความใส่ใจและการเทรนนิ่งแบบมหาศาล ไบเบิ้ลของเราค่อนข้างละเอียด และเรามีการติดตามผล

เหมือนทุกคนที่ทำงานกับคุณมีมาตรฐานที่สูงเหมือนกัน เห็นภาพเดียวกัน

คือเราคิดว่าทีมงานของเราเขารู้มาตรฐานรสชาติที่ถูกต้องของพี่ปลา รู้ว่าพี่ปลาต้องการอะไร เพราะฉะนั้นถ้าอะไรที่มันต่ำไปกว่ามาตรฐานตรงนั้นก็ต้องไปปรับแก้ให้มันได้มาตรฐานนั้นแบบเท่าเทียมกันทุกสาขา เพราะลูกค้าทุกคนเขา keep coming back เพราะเขาได้รับสิ่งที่เหมือนกันทุกครั้งที่เขากลับมา เราก็พยายามทำตรงนั้นให้ดีที่สุด

และทีมงานพาร์ทเนอร์ ลูกน้อง คนใกล้ชิด ทุกคนเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน อันนี้สำคัญ มันจะไม่มีการนินทาลับหลัง และพูดกันได้อย่างตรงไปตรงมา ไม่โกรธกัน เพราะทุกคนต่างรู้ว่าเป้าหมายปลายทางคือเราต่างอยากให้มันออกมาอย่างดีที่สุด

อุ่นใจไซเบอร์ หลักสูตรและทักษะดิจิทัลที่ AIS ผลักดันให้เป็นแบบเรียนของเยาวชน

ทุกวันนี้สื่อโซเชียลและเครื่องมือด้านดิจิทัลเทคโนโลยีต่างๆ เป็นเหมือนกับปัจจัยที่ 5 ในชีวิตที่ผู้คนขาดไม่ได้ โครงการ อุ่นใจไซเบอร์ จึงเกิดขึ้นเพื่อสร้างความปลอดภัยในการใช้งานมากยิ่งขึ้น โครงการ อุ่นใจไซเบอร์ จึงเกิดขึ้นเพื่อสร้างความปลอดภัยในการใช้งานมากยิ่งขึ้น

ไม่ว่าจะเป็นการติดต่อสื่อสารกับคนทั่วโลกที่ทำได้สารพัดรูปแบบ สารพันช่องทาง ไปจนถึงการช้อปปิ้ง สั่งอาหาร จองโรงแรม ตั๋วเครื่องบิน จ่ายบิล ซื้อของใช้ หรือแม้แต่ซื้อรถ ซื้อบ้าน ที่เดี๋ยวนี้สามารถทำได้บนมือถือภายในไม่กี่วินาที

แต่อย่างไรก็ตามประโยชน์ก็มาพร้อมกับ ‘โทษ’ หากผู้ใช้ไม่เข้าใจวิธีการใช้งานและแนวทางรับมือที่ถูกต้องและเหมาะสมก็อาจจะนำมาซึ่งปัญหาที่เราเรียกว่า ‘ภัยไซเบอร์’

ภัยไซเบอร์ทุกวันนี้มาในสารพัดรูปแบบ ทั้งการกลั่นแกล้งพาทัวร์มาลง การล่อลวงออกไปพบคนแปลกหน้า การโกงเงินจากการซื้อของ การทิ้งร่องรอยการใช้งานจนนำมาซึ่งการขโมยรหัสผ่าน แฮ็กข้อมูลส่วนตัว แก๊งคอลเซนเตอร์มิจฉาชีพที่ยังหลอกผู้คนอยู่ทุกวันนี้ หรือแม้แต่การล้อเลียนกันบนโซเชียล สร้างปมด้อยให้คนคนนั้นจนเป็นจุดเริ่มต้นของปัญหาสังคมต่างๆ มากมาย

เรื่องนี้ทำให้ AIS บริษัทโทรคมนาคมเริ่มโครงการ ‘อุ่นใจไซเบอร์’ มาตั้งแต่ปี 2562 ถือเป็นแบรนด์แรกๆ ที่ออกมาพูดถึงปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งานในช่วงเวลาที่คนไทยมีอัตราการใช้งานอินเทอร์เน็ตและมือถือค่อนข้างสูง

ที่ผ่านมา AIS ได้ใช้ภารกิจนี้ในการร่วมสร้างสังคมดิจิทัลให้ดีและปลอดภัยยิ่งขึ้นผ่านการทำงานในสองมิติ คือ หนึ่ง–นำเทคโนโลยีดิจิทัลมาเป็นเครื่องมือเพื่อช่วยให้ผู้คนใช้งานได้อย่างปลอดภัย  และสอง–การสร้างภูมิปัญญาในลักษณะขององค์ความรู้เพื่อส่งเสริมและสร้างทักษะดิจิทัลให้คนไทยรู้เท่าทัน พร้อมอยู่กับโลกดิจิทัลได้อย่างปลอดภัยและสร้างสรรค์

และล่าสุด คือการพัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันภัยไซเบอร์ครั้งแรกของไทยซึ่งถูกนำไปใช้จริงแล้วกับคุณครูและนักเรียนทั่วประเทศไทย

หลักสูตรที่ว่านี้มีหน้าตาเป็นยังไง? ทำยังไงให้นำไปใช้จริงได้? และทำไมบริษัทโทรคมนาคมถึงไม่เน้นแค่การพัฒนาบริการแต่ยังลงมือทำหลักสูตรด้านดิจิทัลให้เด็กๆ และคุณครูด้วย? คอลัมน์ In Good Company ชวนพาไปหาคำตอบ

อุ่นใจไซเบอร์

พัฒนาคุณภาพเครือข่ายพร้อมกับคุณภาพชีวิต

“เป้าหมายการทำงานของ AIS  ไม่ได้มุ่งเน้นเพียงการพัฒนาคุณภาพเครือข่ายเพื่อให้ตอบโจทย์การใช้งานเท่านั้นแต่เราตระหนักถึงการสร้างสังคมดิจิทัลให้ดีขึ้นด้วย” คุณสมชัย เลิศสุทธิวงค์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารบริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จำกัด (มหาชน) หรือ AIS เล่าถึงความตั้งใจขององค์กร

 “ดังนั้นตั้งแต่ปี 2562 เราจึงเปิดตัวโครงการอุ่นใจไซเบอร์เพื่อเป็นแกนกลางสร้างเครือข่าย ชวนทุกภาคส่วนเข้ามาร่วมสร้างการเปลี่ยนแปลงทางบวกให้กับสังคมดิจิทัลของไทย 

“วันนี้ AIS จึงร่วมมือกับกระทรวงต่างๆ เช่น กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุขมาพัฒนาเนื้อหาหลักสูตรร่วมกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี และมี สพฐ. กระทรวงศึกษาธิการมาช่วยรับรองให้เป็นไปตามมาตรฐานของหลักสูตรด้านการศึกษา  พร้อมให้นักเรียนสามารถเข้ามาเรียนได้ และสุดท้ายกระทรวงมหาดไทยที่จะช่วยพวกเราส่งต่อหลักสูตรไปยังโรงเรียนในสังกัด”

อุ่นใจไซเบอร์ พัฒนาความฉลาดทางดิจิทัลด้วยหลักสูตร ‘4P4ป’

สำหรับเนื้อหาหลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์ รศ. ดร.สุวิทย์ แซ่เตีย อธิการบดีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรีและผู้ร่วมพัฒนาสูตรดิจิทัลอุ่นใจไซเบอร์ เล่าว่าที่มาของหลักสูตรอ้างอิงมาตรฐานการพัฒนาทักษะทางดิจิทัลของ DQ Framework (Digital Intelligence Quotient) และได้ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตมาปรับเนื้อหาให้สอดคล้องกับบริบทของสังคมไทย จนสามารถแบ่งเนื้อหาออกเป็น 4 ส่วนสำคัญ หรือที่เรียกกันด้วยชื่อย่อง่ายๆ ว่า ‘4P4ป’ ได้แก่

1. Practice : ปลูกฝังให้มีความรู้ ความเข้าใจในการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัลอย่างถูกต้องและเหมาะสม

2. Personality : แนะนำการปกป้องความเป็นส่วนตัวบนโลกออนไลน์

3. Protection : เรียนรู้การป้องกันภัยไซเบอร์บนโลกออนไลน์

4. Participation : รู้จักการปฏิสัมพันธ์ด้วยทักษะและพฤติกรรมการสื่อสารบนออนไลน์อย่างเหมาะสม

คุณครูและนักเรียนจะได้เรียนหลักสูตรผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัล LearnDi หรือแอพพลิเคชั่น อุ่นใจ CYBER โดยนักเรียนจะต้องทำข้อสอบจริงให้ได้คะแนนมากกว่า 70% ขึ้นไปถึงจะสามารถผ่านและจบหลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์ได้ 

อุ่นใจไซเบอร์
อุ่นใจไซเบอร์

ช่วงต้นปี 2565 หลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์ ได้เริ่มนำไปใช้แบบนำร่องกับการเรียนการสอนบางแห่งในระบบ Sandbox หรือระบบทดสอบแบบเสมือนจริง มีครูและนักเรียนที่เข้าเรียนและสอบผ่านไปแล้วกว่า 160,000 คน ถือเป็นความสำเร็จที่ ศ. ดร.สุวิทย์มองว่าเกิดจากความร่วมมือของทุกภาคส่วนที่อยากให้ทุกคนเป็นพลเมืองดิจิทัลที่มีคุณภาพ 

“ความร่วมมือครั้งนี้เกิดขึ้นจากความตั้งใจในการทำงานร่วมกันของคณาจารย์ บุคลากร ด้วยการใช้ศักยภาพของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี (มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี) ซึ่งมีความสอดคล้องกับเป้าหมายของโครงการ คือพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้

“เราหวังเป็นอย่างยิ่งว่า การเรียนรู้ในหลักสูตรนี้จะช่วยให้ทุกคนที่ปรับตัวในการใช้ชีวิตในยุคดิจิทัล เป็นพลเมืองดิจิทัลที่มีคุณภาพและใช้ชีวิตบนโลกออนไลน์อย่างปลอดภัย”

หลักสูตรความหวังใหม่ของการศึกษา

จากทดลองตลอด 8 เดือนที่ผ่านมา AIS และทุกภาคีก็มั่นใจแล้วว่าหลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์พร้อมที่จะต่อยอดไปสู่การศึกษาในวงกว้างแล้ว

การลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือว่าด้วยการดำเนินโครงการการพัฒนาสื่อการเรียนรู้ดิจิทัลหลักสูตร ‘อุ่นใจไซเบอร์’ ระหว่าง AIS กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงมหาดไทย และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี จึงเกิดขึ้นอย่างเป็นทางการเพื่อผลักดันให้หลักสูตร อุ่นใจไซเบอร์ เข้าถึงคุณครูและนักเรียนได้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น

อุ่นใจไซเบอร์

แล้วต่อไป อุ่นใจไซเบอร์จะไปอยู่ตรงไหนของระบบการศึกษาล่ะ

วันนี้หลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์ผ่านการรับรองมาตรฐานสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ.) และกำลังเตรียมต่อยอดให้เป็นหลักสูตรการพัฒนาข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาสายงานสอน

นางสาวตรีนุช เทียนทอง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการเล่าว่าหลักสูตรนี้ถือเป็นก้าวสำคัญของการศึกษาไทยที่จะก้าวให้ทันการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี 

“กระทรวงศึกษาธิการจะเดินหน้าขยายความครอบคลุมการเรียนการสอนไปให้ได้มากที่สุดเพื่อทำให้บุคลากรทางการศึกษา และเยาวชนไทยมีความรู้ทักษะดิจิทัลที่เท่าทันภัยไซเบอร์ที่แฝงมากับการใช้งานอินเทอร์เน็ต รวมถึงสามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีให้เกิดขึ้นสูงสุด”

หลังจากนี้ ครูผู้สอน บุคลากรทางการศึกษา จากสถานศึกษาต่างๆ ทั่วประเทศ จะนำหลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์ไปใช้เป็นสื่อประกอบการเรียนการสอนกับนักเรียนไทยทั่วประเทศ ทั้งโรงเรียนในสังกัด สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) สำนักงานคณะกรรมการอาชีวศึกษา สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน (สช.) สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) ด้วยเช่นกัน

‘พลเมืองดิจิทัล’ เป้าหมายการศึกษาไทยในอนาคต

ทั้งหมดนี้คือที่มาและความตั้งใจของหลักสูตรที่ต้องการก้าวให้ทันยุคที่เปลี่ยนไป ในยุคที่ผู้คนกลายเป็นชาวเน็ต เติบโตมาพร้อมกับอุปกรณ์ดิจิทัลและการสื่อสารในโลกออนไลน์เป็นเรื่องปกติจึงจำเป็นอย่างมากที่การปลูกฝังการเข้าถึงเทคโนโลยีและเท่าทันภัยออนไลน์ในทุกรูปแบบเป็นเรื่องที่สังคมไทยต้องเดินหน้าต่อ 

คุณสายชล ทรัพย์มากอุดม หัวหน้าฝ่ายงานประชาสัมพันธ์ AIS เล่าว่าปัจจุบันสื่อออนไลน์และดิจิทัล ได้กลายเป็นช่องทางสื่อสารหลักในชีวิตประจำวันของคนไทย ดังนั้นการสร้างภูมิคุ้มกันบนโลกออนไลน์ให้คนไทยมีความรู้ในการใช้สื่อออนไลน์ได้อย่างปลอดภัยและสร้างสรรค์จึงเป็นเรื่องสำคัญมาก 

“ความร่วมมือในครั้งนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญที่จะช่วยให้เกิดการพัฒนา cyber wellness เพื่อเป้าหมายในการสร้างพลเมืองดิจิทัลในอนาคตได้” คุณสายชลสรุป

หลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์ เริ่มเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนการสอนในระบบอย่างเป็นทางการแล้วตั้งแต่วันนี้ สำหรับประชาชนทั่วไปหากใครสนใจหลักสูตรอุ่นใจไซเบอร์ สามารถเรียนรู้และสร้างทักษะทางดิจิทัลแบบฟรี ไม่มีค่าใช้จ่ายได้ที่ learndiaunjaicyber.ais.co.th

Coco Thumb แบรนด์ที่คิดนวัตกรรมเพื่อให้กินน้ำมะพร้าวจากลูกได้ง่ายๆ ที่ส่งออกราว 10 ล้านลูกต่อปี

ปัญหาส่วนใหญ่ของคนชอบกินน้ำมะพร้าวจากลูกแบบสดๆ คงหนีไม่พ้นการเฉาะมะพร้าว ซึ่งถือเป็นเรื่องยากสำหรับใครหลายคน

ด้วยปัญหาที่ว่าจึงกลายเป็นที่มาของ Coco Thumb แบรนด์ที่จะทำให้ทุกคนกินน้ำมะพร้าวได้ง่ายๆ เพียงปลายนิ้วกดก็สามารถเอาหลอดจิ้มเข้าไปดูดมะพร้าวน้ำหอมจากผลสดๆ ได้ทันที 

ทว่ากว่าจะกลายมาเป็นน้ำมะพร้าวที่ให้ผู้คนกินกันได้ง่ายๆ แบบนี้ ที่มาที่ไปของมันนั้นกลับไม่ได้ง่ายอย่างที่เห็น ต้องผ่านการคิดและพัฒนาจากไอเดียแรกมาแล้วหลายดราฟต์ เพราะไม่ใช่แค่ทำให้เปิดกินน้ำมะพร้าวได้ง่าย แต่การทำ Coco Thumb ยังตั้งอยู่บนโจทย์ธุรกิจมากมาย ทั้งเรื่องต้นทุนการผลิต การรักษาความสดของมะพร้าวให้อยู่ได้นาน หรือการควบคุมสิ่งที่ควบคุมได้ยากอย่างสินค้าเกษตร 

แต่สุดท้าย Coco Thumb ก็สามารถทำได้ และทำให้แบรนด์มะพร้าวของคนไทยมีพื้นที่วางขายใน DON DON DONKI ที่ญี่ปุ่น, มี vending machine ตั้งอยู่ในสิงคโปร์, มีพื้นที่วางบนเชลฟ์เครื่องดื่มในซูเปอร์มาร์เก็ตที่ดูไบ, ได้รับความนิยมในอินโดนีเซียซึ่งเป็นประเทศที่ผลิตมะพร้าวได้มากที่สุดของโลก รวมๆ แล้ว Coco Thumb ส่งออกมะพร้าวราว 10 ล้านลูกไปขายใน 20 ประเทศ 

ก่อนจะไปหาคำตอบว่าพวกเขาทำยังไงถึงทำให้แบรนด์มะพร้าวไทยส่งออกไปขายเป็นสิบล้านลูกต่อปีได้ เราอยากชวนทุกคนไปรู้จักกับ K Fresh ซึ่งเป็นบริษัทที่อยู่เบื้องหลัง Coco Thumb กันก่อน 

จากจุดเริ่มต้นของ เข็มทัศน์ มนัสรังษี ชายผู้เติบโตมาในครอบครัวที่ค้าขายน้ำตาลมะพร้าวมาตั้งแต่รุ่นปู่รุ่นย่าตั้งแต่สมัยที่ยังแจวเรือขาย แต่ด้วยยุคสมัยที่เปลี่ยนไป คนนิยมขึ้นตาลมะพร้าวน้อยลง เข็มทัศน์จึงค่อยๆ ปรับจากน้ำตาลมะพร้าวแบบดั้งเดิมมาเป็นการทำมะพร้าวที่เป็นอุตสาหกรรมมากขึ้นจนกลายมาเป็นแบรนด์ที่ใช้ชื่อว่า K Fresh ในปี 2547 หรือเมื่อราว 18 ปีที่แล้ว 

ไม่แปลกที่คนไทยจะไม่คุ้นหูกับชื่อ K Fresh มากนัก เพราะ K Fresh ทำธุรกิจส่งออกมะพร้าวน้ำหอมร้อยเปอร์เซ็นต์ และด้วยความที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับมะพร้าวตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ตั้งแต่ปลูก วิจัย ไปจนถึงทำโปรดักต์ของตัวเอง ทำให้ K Fresh ใช้ความเชี่ยวชาญที่ตัวเองมีขยายไปยังธุรกิจอื่นที่เกี่ยวกับมะพร้าวอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นมะพร้าวน้ำหอมแปรรูปภายใต้แบรนด์ All Coco หรือกับ Coco Thumb ที่เรากำลังพูดถึงอยู่นี้

โดยบุคคลสำคัญที่ทำให้ Coco Thumb เข้าไปมีพื้นที่วางขายบนเชลฟ์ในซูเปอร์มาร์เก็ตของต่างประเทศได้ก็คือ วราภรณ์ มนัสรังษี ผู้ซึ่งเป็นภรรยาของเข็มทัศน์ เพราะนอกจากแผนธุรกิจ กลยุทธ์ทางการตลาด ตัวที่กดสีแดงที่อยู่บนตัวมะพร้าวของ Coco Thumb ก็เกิดมาจากไอเดียของเธอคนนี้ด้วยเช่นกัน 

ย้อนกลับไปตอนที่ทำ Coco Thumb คุณเห็นโอกาสอะไร

จุดเริ่มต้นมาจากการที่เราทำ K Fresh มานาน ทำให้เรามีคู่ค้าที่เป็นชาวต่างชาติจำนวนมาก แล้วก็มีคู่ค้าชาวอเมริกันของเราคนนึงมาบอกให้เราช่วยไปคิดวิธีที่ทำให้เขาได้กินน้ำมะพร้าวจากผลสดๆ แบบง่ายๆ หน่อยได้ไหม เพราะชาวต่างชาติอย่างเขาไม่ได้คุ้นชินกับการใช้มีดอีโต้เหมือนอย่างคนในบ้านเรา

แล้วด้วยความที่เราเป็นคนชอบประดิดประดอยอยู่แล้ว (ในห้องทำงานที่ออฟฟิศของเธอมีจักรเย็บผ้าตั้งอยู่) ก็เลยทำให้เราคิดนู่นทำนี่ขึ้นมาเรื่อยๆ จนกลายมาเป็นที่เปิดมะพร้าวหลายๆ เวอร์ชั่น 

เริ่มจากเวอร์ชั่นแรกคือใช้สเตนเลสที่เป็นฟู้ดเกรดมาช่วยในการเจาะมะพร้าว ถัดมาก็ทำเป็นเหมือนที่เปิดขวดไวน์ ทำเป็นสามเหลี่ยมที่ลงไปที่ตัวกะลาของมะพร้าว ทำเป็นเครื่องสี่เหลี่ยมที่เอาไว้เปิดมะพร้าว แต่ทั้งหมดทั้งมวลมันกลับไม่ได้ตอบโจทย์เรื่องราคาและการกินมะพร้าวของผู้คนจริงๆ ส่วนจะให้เอาเลเซอร์เจาะมะพร้าวแล้วเอาฝาเบียร์ติดอย่างที่เห็นกันในอินเทอร์เน็ต ความร้อนของเลเซอร์ก็จะทำลายอายุของตัวมะพร้าวให้สั้นลงไปอีก 

สุดท้ายเราก็นั่งคิดนั่งประดิดประดอยอย่างที่ชอบทำ ทำอะไรกระจุกกระจิกไปเรื่อย เอาทีมงานมาช่วยคิดช่วยพัฒนา จนได้มาเป็นตัวกดสีแดงที่อยู่บน Coco Thumb อย่างที่เห็น ตอบโจทย์คนกินเพราะเพียงแค่เอามือกดลงไปตรงตัวสีแดงก็ทำให้กินน้ำมะพร้าวได้ทันที ไม่ต้องมีอุปกรณ์เสริมอย่างอื่นให้ยุ่งยาก และตัวที่กดก็เป็นพลาสติกแบบ degradable ที่ย่อยสลายได้ เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพราะเทรนด์รักษ์โลกกำลังมา ถ้าเราไม่คิดเรื่องเหล่านี้เผื่อเอาไว้แล้ววันหน้าหลายประเทศเขาไม่ยอมรับอะไรที่ไม่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมก็คือจบเลยนะ มันก็เลยต้องคิดเผื่อเอาไว้เยอะๆ เลย

พอคิดได้แล้วตอนผลิต Coco Thumb แต่ละลูกยุ่งยากกว่าเดิมไหม

พอมะพร้าวจากสวนของเราเองหรือสวนของเกษตรกรที่อยู่ในเครือข่ายของเรามาส่งที่โรงงาน เราก็จะทำการคัดเลือกมะพร้าวไปพร้อมๆ กับทำความสะอาด ตกแต่งเปลือก ติดตั้งตัวที่กดสีแดง ห่อแพ็กเกจจิ้งใส่กล่องให้เรียบร้อย ทั้งหมดนี้ใช้เวลาแค่วันเดียวก็เสร็จ จากนั้นก็นำไปขนส่งต่อให้กับประเทศต่างๆ ทางเรือ 

นับตั้งแต่วันแรกที่มาถึงโรงงานมะพร้าวของ Coco Thumb จะมีอายุอยู่ได้นาน 70 วัน

ทำไม Coco Thumb ถึงไม่ทำตลาดในประเทศไทยมากนัก

การทำตลาดในไทยถือว่าเป็นอะไรที่ยาก เพราะเราขับรถไปไม่เท่าไหร่ก็เจอมะพร้าวเต็มไปหมด แล้ว K Fresh เองก็ถนัดทำธุรกิจส่งออกมาเป็นสิบปีแล้วเราเลยไม่ได้โฟกัสตลาดในประเทศมากนัก 

จนมาวันนึงมีเพจของคนไทยไปเอาคลิปจากจีนมาโพสต์ เป็นคลิปที่คนจีนรีวิว Coco Thumb ของเรานี่แหละ แล้วก็มีคนไทยเข้ามาคอมเมนต์ในโพสต์นั้นมากมายว่า เนี่ย ดูนี่สินวัตกรรมคนจีนนะ มันเจ๋งอย่างโน้นอย่างนี้นะ คือเขาไม่รู้ว่าที่ดูอยู่นั่นเป็นของคนไทย พอเราเห็นแบบนี้ก็เลยกลับมาคุยกับที่บ้านว่าไม่ได้แล้ว เราต้องมาทำตลาดในเมืองไทยบ้างแล้ว ก็เลยเอา Coco Thumb ไปวางขายใน Gourmet, Villa, Makro, SIAM Takashimaya และช่องทางออนไลน์ของเรา ขายลูกละ 50-59 บาท

ตามตลาดขายลูกละ 20 บาท แล้วอะไรที่ทำให้ Coco Thumb ขายมะพร้าวลูกละ 50-59 บาทได้ 

สิ่งที่ทำให้เราขายได้ก็คือความใหม่ ความง่ายในการกินน้ำมะพร้าว แต่ถึงอย่างนั้นการขาย Coco Thumb ในไทยเราไม่ได้คาดหวังเรื่องกำไรมากไปกว่าการทำให้คนไทยได้รู้ว่าไอเดียที่หลายคนเห็นกันนั้นไม่ใช่ของต่างชาตินะ แต่เป็นคนไทยด้วยกันเองนี่แหละที่คิดขึ้นมา 

ที่ว่าเน้นส่งออก ตอนนี้ Coco Thumb ส่งออกไปขายที่ไหนบ้าง

จะมีที่อเมริกา แคนาดา จีน อินโดนีเซีย ฮ่องกง สิงคโปร์ ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ดูไบ เนเธอร์แลนด์ อินเดีย ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ ซาอุดิอาระเบีย และอีกหลายประเทศในยุโรปที่เราเพิ่งไปเปิดตลาดมาได้

คุณทำยังไงให้แต่ละประเทศยอมรับในผลิตภัณฑ์

ที่เอา Coco Thumb เข้าไปวางขายได้ส่วนหนึ่งก็เพราะมีคู่ค้าจากตอนที่ทำ K Fresh อยู่แล้ว อีกส่วนเราก็ต้องไปโน้มน้าวให้เขาเปิดรับสิ่งใหม่ๆ บอกเขาว่าการที่เราทำให้มะพร้าวมันกินได้ง่ายขึ้นก็ทำให้เขามีโอกาสที่จะขายได้ง่ายขึ้นเช่นกัน

ซึ่งแต่ละประเทศก็จะมีรายละเอียดที่แตกต่างกันออกไป

อย่างที่สิงคโปร์ที่ vending machine กำลังได้รับความนิยม เราก็มี vending machine ของ Coco Thumb ตั้งอยู่ 40 จุดทั่วประเทศ นอกจากจะตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ของคนที่นั่น ตัว vending machine ก็ยังช่วยรักษาอุณหภูมิสินค้าได้ดี เวลาคนเดินผ่านไปผ่านมาก็กดมะพร้าวน้ำหอมเย็นๆ จากตู้ได้ตลอดเวลา 

ที่ดูไบเราไปวางขายในซูเปอร์มาร์เก็ตอยู่บนเชลฟ์เดียวกับที่เป็นน้ำผลไม้พร้อมดื่มไม่ใช่ผลไม้ที่ต้องปอกเปลือกหรือชั่งกิโลขาย ที่จีนเรามีจำหน่ายตามร้านอาหารกับช่องทางออนไลน์ไม่ว่าจะเป็น Alibaba หรือ Taobao ที่ญี่ปุ่นเรามีวางขายใน DONKI

ส่วนอินโดนีเซีย แม้นี่จะเป็นประเทศที่ผลิตมะพร้าวได้มากที่สุดในโลก แต่เราก็เข้าไปอยู่ในตลาดนี้ได้ เพราะมะพร้าวส่วนใหญ่ที่อินโดนีเซียผลิตได้จะเป็นมะพร้าวกะทิหรือมะพร้าวที่ใช้ทำ virgin oil แต่ Coco Thumb เข้าไปด้วยมะพร้าวน้ำหอม แล้วก็มีอินฟลูเอนเซอร์ชาวอินโดนีเซียเอา Coco Thumb ไปรีวิวก็เลยทำให้สินค้าของเราเป็นที่รู้จักและได้รับความนิยมที่นั่น

รวมๆ แล้วปีนึง Coco Thumb ส่งออกไปขายมากแค่ไหน

ประมาณ 10 ล้านลูกต่อปี แล้วก็เป็นโปรดักต์ที่ทำให้ยอดขายโดยรวมของบริษัทเติบโตขึ้น อย่างปี 2564 ที่ผ่านมา Coco Thumb ก็เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้รายได้ของบริษัทเติบโตขึ้น 23 เปอร์เซ็นต์

นอกจากความใหม่ของโปรดักต์ การทำให้กินง่าย คิดว่าอะไรคือปัจจัยที่ทำให้ Coco Thumb ขายดีอีกบ้าง

อย่างแรกเลยคือความหอมหวานของมะพร้าวน้ำหอมที่ต่างชาติจะชอบกันมากๆ เพราะเป็นมะพร้าวที่มีกลิ่นหอมและรสชาติเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว เพราะมาจากจังหวัดที่เหมาะกับการปลูกมะพร้าวน้ำหอม ซึ่งก็จะมีอยู่ 4 จังหวัดด้วยกันคือ ราชบุรี นครปฐม สมุทรสงคราม และสมุทรสาครที่เรานั่งคุยกันอยู่ตรงนี้ ทั้ง 4 จังหวัดตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำสองสาย ดินในบริเวณนี้เลยอุดมสมบูรณ์ด้วย มีแร่ธาตุที่ดี มีแดดตลอดทั้งปี เหมาะกับการปลูกมะพร้าวน้ำหอมอย่างมาก ซึ่งมะพร้าวของ Coco Thumb มีโลโก้ Geographical Indication หรือ GI ติดอยู่ด้วย*

ต่อมาก็คงจะเป็นการที่เรามาถูกจังหวะ พอคิดเสร็จก็จดสิทธิบัตรตอนปี 2561 เริ่มปล่อยล็อตแรกปี 2562 จากนั้นปี 2563 ก็เจอโควิดพอดี Coco Thumb เลยมาตอบโจทย์การกินมะพร้าวแบบ new normal คือแค่กดลงไป เอาหลอดเจาะก็กินได้ทันที ไม่ต้องไปผ่านมือให้คนอื่นช่วยแกะมากมาย ด้วยความใหม่มันก็เลยกลายเป็นกระแสที่อินฟลูเอนเซอร์ต่างชาติเอาไปรีวิวกัน 

สุดท้ายก็น่าจะเป็นเรื่องที่เราคอยเข้าไปคุยกับลูกค้าอยู่ตลอด อย่างลูกค้าต่างชาติที่เป็นพ่อค้าแม่ค้าขายส่งเราก็จะชวนให้เขาทดลองทำสิ่งใหม่ๆ ไปด้วยกัน เพราะโลกทุกวันนี้มันเปลี่ยนไปไวมาก จะมัวทำแต่แบบเดิมๆ มันก็คงไม่ใช่ โอเค มะพร้าวแบบเดิมที่เขาเคยรับจากเราไปขายถ้ามันขายดีอยู่แล้วก็ขายไป แต่ถ้ามีอะไรใหม่เข้ามาที่จะทำให้คุณขายได้มากขึ้น ได้เรียนรู้การทำธุรกิจแบบใหม่ๆ ด้วย แบบนี้แล้วคุณจะไม่ทำเหรอ

อีกอย่างก็คือการมองให้มันต่างออกไป ยกตัวอย่างเช่นที่ญี่ปุ่น ปกติแล้วเขาจะซื้อมะพร้าวในช่วงเดือนเมษายน-มิถุนายนซึ่งถือเป็นช่วงซัมเมอร์ แล้วซัมเมอร์คนก็ชอบกินน้ำมะพร้าวกัน มันเลยทำให้มะพร้าวมักจะขาดตลาดในช่วงนี้ แต่เราสามารถส่งมะพร้าวเข้าไปในญี่ปุ่นได้ตั้งแต่ช่วงธันวาคม ทำให้เขากินมะพร้าวน้ำหอมตอนหน้าหนาวได้ เพราะเราไม่ได้สื่อสารไปในแนวทางของ tropical fruit แต่เลือกที่จะสื่อสารไปในแนวทางที่ว่าถ้าหน้าหนาวแล้วไปแช่ออนเซ็นกัน พอขึ้นมาจากออนเซ็นก็จิบน้ำมะพร้าวเย็นๆ เพิ่มความสดชื่นให้ร่างกาย มันก็เลยทำให้เราขายมะพร้าวดีได้แม้จะเป็นช่วงหน้าหนาวก็ตาม และตอนนี้เราก็กำลังมองหาพื้นที่ใหม่ๆ ให้ Coco Thumb ได้เข้าไปอยู่ในฟิตเนส เวลาคนออกกำลังกายเสร็จเหนื่อยๆ ก็กินมะพร้าวน้ำหอมเติมความสดชื่น 

เมื่อสินค้าเกษตรเป็นของที่ขึ้นอยู่กับดิน ฟ้า อากาศอย่างมาก แล้วคุณมีวิธีทำธุรกิจกับสิ่งที่ควบคุมได้ยากเหล่านี้ยังไง 

สินค้าเกษตรเนี่ยมีอยู่สองคำ คือไม่ขาดก็ล้น พอเราอยู่กับมะพร้าวมาเป็นสิบๆ ปีก็เลยอยากจะทำให้วงการมะพร้าวในบ้านเรามัน sustainable ให้มันอยู่ในระยะยาวได้อย่างมีสมดุลแบบไม่ขาดไม่เกิน ให้มันไปด้วยกันได้ทั้ง supply chain ซึ่งการจะทำให้มันไม่ขาดไม่เกินได้ก็ต้องมีภาคอุตสาหกรรมเข้ามาช่วยจัดการตรงนี้ 

นี่เลยเป็นเหตุผลที่ว่าเราไม่เคยปิดโรงงานไม่รับมะพร้าวเลย ไม่ว่าช่วงนั้นจะมีผลผลิตล้นทะลักมาแค่ไหนก็ตามเพราะเรามีอุตสาหกรรมรองรับ ทำโปรดักต์ทำธุรกิจใหม่ๆ ออกมาเพื่อรองรับมะพร้าวในทุกช่วงเวลา ทั้งการเป็นซัพพลายเออร์ส่งออก raw material ให้กับแบรนด์น้ำมะพร้าวหลายแบรนด์ในโลก ทำแบรนด์น้ำมะพร้าวพร้อมดื่มของตัวเองอย่าง All Coco หรือสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ให้กับมะพร้าวน้ำหอมไทยแทนที่จะมัวไปพูดถึงแต่เรื่องตัดอ่อนตัดแก่อย่างเดียว เพราะสิ่งที่จะทำให้สินค้าเกษตรอยู่ได้คือความต่อเนื่อง 

แล้วความต่อเนื่องก็ส่งผลไปถึงคู่ค้าของเราด้วย เพราะถ้าเราเดี๋ยวขายเดี๋ยวไม่ขาย เดี๋ยวมีของส่งเดี๋ยวไม่มี แบบนี้ใครอยากจะมาค้าขายกับเรา

ที่สำคัญเลยคือเรื่องคุณภาพ เพราะถ้าเราส่งของไม่ดีไป แล้วใครจะอยากมาสั่งซ้ำ หนำซ้ำเขายังต้องเสียเวลาเสียเงินในการจัดการเอาไปทิ้งอีก การควบคุมคุณภาพตั้งแต่การปลูกก็เลยเป็นเรื่องที่สำคัญมาก ซึ่งภาพทั้งหมดทั้งมวลนี้มันจะเกิดขึ้นไม่ได้เลยหากไม่มีการจัดการ supply chain ที่ดีพอ

อะไรคือความสนุกในการทำธุรกิจกับมะพร้าวของคุณ

คือแม้จะเป็นแค่ผลไม้ชนิดเดียวแต่มันมีสิ่งให้เราเรียนรู้ไม่จบ ทั้งเรื่องการจัดการ supply chain ให้มะพร้าวมีคุณภาพ การดีไซน์แพ็กเกจจิ้ง การคิดนวัตกรรมที่ทำให้มะพร้าวขายดีขึ้นได้ การไปบุกตลาดใหม่ๆ และอะไรอีกมากมาย

แค่มะพร้าวอย่างเดียวก็เลยมีเรื่องให้เรายังรู้สึกสนุกกับมันอยู่ตลอดเวลา 


*Geographical Indication หรือ GI คือสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ เป็นตัวบอกว่าสินค้าที่มาจากแหล่งนี้มีคุณภาพ มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว เช่นข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาร้องไห้ ไข่เค็มไชยา มะขามหวานเพชรบูรณ์ สับปะรดภูแลเชียงราย เป็นต้น

113 ปีของ ‘ไตเย็บใหม่’ ร้านกระดุม 5 แผ่นดิน ที่นำเข้ากระดุมจากยุโรปสำหรับห้องเสื้อชั้นสูง 

จำได้ไหม ครั้งสุดท้ายที่สั่งตัดชุดคือเมื่อไหร่

ก่อนการมาถึงของฟาสต์แฟชั่นที่ซื้อไว ขายไวและการเช่าชุดแพร่หลายอย่างทุกวันนี้ เคยมีวันวานที่คนรักการแต่งตัวนิยมสั่งตัดชุดใส่เองเป็นประจำ กิจการห้องเสื้อเติบโตเฟื่องฟูจากวัฒนธรรมตะวันตก  

เป็นยุคสมัยของแฟชั่นโอต์กูตูร์ที่เน้นความฟู่ฟ่า กระดุมและลูกไม้จัดเป็นของหรูหรา ของชิ้นเล็กอันล้ำค่าที่เลือกประดับประดาบนเสื้อผ้าอาภรณ์ คัดสรรวัสดุที่ดีที่สุด งานฝีมือชั้นเลิศที่สุดด้วยความประณีตเพื่อชุดสวยโก้ไม่เหมือนใคร  

ร้าน ‘ไตเย็บใหม่’ ที่พาหุรัดเป็นแหล่งซื้อวัตถุดิบสำคัญที่นำเข้ากระดุมจากหลายประเทศ 

เยอรมนี เชโกสโลวะเกีย ออสเตรีย ฮังการี ฝรั่งเศส เบื้องหลังวงการแฟชั่นในยุคที่สาวไทยเริ่มหัดแต่งตัวคือคู่พระ-นางอย่างกระดุมและลูกไม้ที่เฉิดฉายในตู้เสื้อผ้าของเหล่ากุลสตรีและอยู่คู่ประวัติศาสตร์ย่านพาหุรัดเรื่อยมา

เราจึงอยากชวนเปิดแคตตาล็อกในความทรงจำกับ กิตติพงษ์ วงศ์มีนา ทายาทรุ่นสามของไตเย็บใหม่ที่ชวนลูกสาว มาริสา วงศ์มีนา มาเปิดกรุสมบัติในร้าน 

The Pahurat Nights
พันหนึ่งราตรีของครอบครัวไตเย็บ

พาหุรัดเป็นย่านที่ได้รับฉายาว่า Little India เพราะมีคนอินเดียอพยพมาตั้งถิ่นฐานและทำกิจการเยอะในยุคก่อน ไม่ใช่แค่ขายผ้า แต่มีสินค้าหลากหลายทั้งเครื่องเทศ อาหาร ขนมหวาน กำยาน ธูป รูปปั้น สารพัดสิ่งไม่เว้นแม้แต่กระดุม

“รุ่น 1 คือ พี่ชายของพ่อชื่อ ไตเย็บ ย้ายมาจากอินเดีย มีเชื้อชาติเป็นคนอิหร่าน เป็นเชื้อชาติเดียวกับกลุ่มคนเลี้ยงปศุสัตว์ที่สระบุรีและดาราชื่อดังในยุคก่อนที่ชื่อเกชา เปลี่ยนวิถี” 

คุณลุงกิตติพงษ์อธิบายว่า “ไตเย็บเป็นชื่อคนทั่วไปเหมือนสมชัย” เพียงแค่เป็นชื่อของคนอิหร่านจึงฟังดูแปลกหู แต่ช่างไพเราะเหมาะเจาะกับการทำกิจการเย็บปักถักร้อย  

กิจการเปิดทำการราว พ.ศ. 2452 ในสมัยรัชกาลที่ 5 ถนนพาหุรัดสร้างขึ้นใน พ.ศ. 2441 แล้วเติบโตเป็นย่านการค้าที่โด่งดังด้านการขายผ้า นำเข้าสินค้าจากแขกและคนต่างชาติ ไตเย็บใหม่ถือเป็นกิจการยุคบุกเบิกในย่านนี้

รุ่น 2 พ่อของคุณลุงกิตติพงษ์รับช่วงต่อและเปลี่ยนชื่อร้านเป็น ‘ไตเย็บใหม่’ ให้สมกับเป็นรุ่นใหม่ ป้ายชื่อร้านจากไม้เขียนด้วยลายมือบรรจงที่แขวนไว้ในร้านเป็นลายมือของคุณพ่อ

“พ่อมาไทยแต่งงานกับแม่ผมที่เป็นเชื้อสายมอญ” ซึ่งคล้องจองกับบันทึกประวัติศาสตร์ ที่ว่าการย้ายถิ่นฐานเข้าไทยของคนหลายเชื้อชาติทั้งชาวอินเดีย มอญ ญวน จีน มีผลต่อการขยับขยายย่านการค้าสำคัญในสมัยก่อนอย่างพาหุรัดและสำเพ็ง

“รุ่น 3 คือ ผมที่เป็นน้องคนสุดท้อง ก่อนหน้านี้มีพี่สาวที่มาช่วยดูแลร้านไม่นานถือเป็นรุ่นเดียวกัน” หากคาดการณ์เวลาโดยคร่าวจากความทรงจำ คุณลุงบอกว่า “รุ่นเดียวกับผมมีกิจการคือตั้งฮั่วเส็ง ไนติงเกล รังนกใต้ ห้างแมวดำ ตั้งโต๊ะกัง”  

คำบอกเล่าของประวัติกิจการครอบครัวขนานไปกับเรื่องราวการเติบโตของพาหุรัด ย่านค้าผ้าคู่ประวัติศาสตร์ไทย ชวนให้ซูมเข้าไปที่ห้องแถวเลขที่ 612 ริมถนนจักรเพชร หยิบกระดุมเม็ดเล็กขึ้นมาย้อนไปหลายพันหนึ่งราตรีที่แล้วในวันที่สาวๆ ใฝ่ฝันตัดเย็บชุดสวยงามเป็นของตัวเองอยู่เป็นนิจ

Little Pieces of Lady’s Treasure

แคตตาล็อกจากยุโรปที่เก่าคร่ำคร่าแต่ยังสัมผัสได้ถึงความประณีตวางตั้งโชว์ไว้บนโต๊ะ ในมุมเล็กๆ ของร้าน

เมื่อพลิกหน้าแรก ลูกไม้สีสันอ่อนหวานทั้งดอกเล็กและใหญ่ชูช่อเบ่งบานบนหน้ากระดาษแผ่นเก่า กาลเวลาที่ผ่านไปนับร้อยปีไม่ทำให้ความอ่อนช้อยจืดจางลงเหมือนทับความงามของดอกไม้ดอกงามไว้

คุณลุงกิตติพงษ์เล่าว่ากิจการเริ่มด้วยการขายลูกไม้ที่นำเข้าตั้งแต่ก่อนมารับช่วงต่อ

“ปลายรัชกาลที่ 5 ถึงรัชกาลที่ 7 เป็นยุคที่ผ้าเด่น ไม่ใช่ผ้าเป็นผืนแต่เป็นผ้าลูกไม้ เอาไปติดเสื้อผ้า”

ลูกไม้ของร้านไตเย็บใหม่นำเข้าจากสวิตเซอร์แลนด์ ทำจากผ้าฝ้ายแท้ ขายแบบเป็นช่อและเป็นเมตรสำหรับประดับเสื้อ

“ลูกไม้มีหลายยี่ห้อ อย่างแบรนด์ Mccal ตอนนี้เลิกทำไปแล้ว อยู่ตั้งแต่ผมยังไม่เกิด”

หน้าซ้ายของหนังสือเป็นภาพวาดสเกตช์แบบและแพตเทิร์นวินเทจ สาธิตการประดับลูกไม้ที่คอเสื้อ กระโปรง แขนเสื้อ ชายเสื้อ แสดงให้เห็นการประยุกต์ใช้ที่หลากหลาย บ้างปักช่อเดียวให้โดดเด่น บ้างจับจีบเป็นช่อและระบายอย่างมีลูกเล่น  

ส่วนใหญ่เป็นชุดออกงานสังคม ชุดปาร์ตี้ ชุดราตรี ชุดในชีวิตประจำวันที่มีความหวานแบบเฟมินีน เพียงดูจากสไตล์ชุดก็พอรู้ว่าสุภาพสตรีที่สั่งตัดชุดเหล่านี้ในยุคก่อนต้องมีฐานะพอสมควร 

“ลูกค้าส่วนใหญ่เป็นคุณหญิง คุณนายไฮโซ ชาววัง นางสนม เมื่อก่อนตัดเสื้อผ้าถี่ มาร้านตัดเสื้อกันทุกอาทิตย์เพราะมีงานปาร์ตี้เยอะ บางทีตัดครั้งหนึ่งราคาเป็นแสน ลูกค้าเอาแบบมาจากแคตตาล็อกยุโรป สั่งร้านตัดเสื้อว่าเจ๊ต้องการเสื้อตัวนี้แบบนี้ เลือกผ้าเสร็จก็มาซื้อกระดุมกับเรา” ลูกค้าประจำจึงมีทั้งสุภาพสตรีมีฐานะและร้านตัดเสื้อ 

กระดุมได้รับความนิยมในช่วงเวลาไล่เลี่ยกัน คุณลุงบอกว่า “สมัยก่อนกระดุมไม่ได้ใช้ แค่ติดเท่านั้น แต่เป็นเครื่องประดับในตัวด้วย บางคนเอาไปติดชุดแซ็ก ชุดธรรมดาสักเม็ด 2 เม็ด ยุคนั้นเสื้อของผู้หญิงเน้นกระดุมเป็นหลัก ใช้กลัดโชว์ บางคนเอาไปทำเป็นต่างหู”

กล่าวได้ว่า กระดุม ลูกไม้ เลื่อม คือเครื่องประดับล้ำค่าที่สุภาพสตรีเทรนด์ดี้ยุคก่อนต้องมี   

Tailor-Made & Detail Matter 

“สมัยที่ร้านตัดเสื้อโด่งดัง ยุคนั้นผมขายเต็มตัว”

เมื่อคุณลุงเปิดกระเป๋านามบัตรและอัลบั้มรวมภาพผลงานการตัดเสื้อหนาเป็นปึกก็เหมือนเปิดอัลบั้มบันทึกความทรงจำเมื่อครั้งห้องเสื้อเฟื่องฟูให้โลดแล่น 

ในฐานะเจ้าของร้านกระดุม คุณลุงกิตติพงษ์ทำงานคลุกคลีกับร้านตัดเสื้อแถวหน้าอย่าง ไข่บูติก (Kai Boutique) ของสมชัย แก้วทอง, ดวงใจบิส (Duangjai Bis) ของกีรติ ชลสิทธิ์ ธีระพันธ์, งามพิไล, กาสะลอง, พิจิตรา, OP. Park, Yours และอีกมากมาย

ดีไซเนอร์หลายท่านเป็นกูรูติเยร์ หรือผู้สร้างสรรค์เสื้อผ้าไฮแฟชั่น ช่างเสื้อชั้นสูงระดับตำนานของไทย ห้องเสื้อเหล่านี้ได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมตะวันตกทำให้มีเอกลักษณ์การตัดชุดที่วิจิตร ตระการตา

สมัยก่อนร้านตัดเสื้อเรียกอีกอย่างว่าห้องเสื้อ มีความหมายนัยสำคัญว่าเป็นสถานที่สำหรับลูกค้าที่ต้องการเสื้อผ้าที่ออกแบบพิเศษ ห้องเสื้อในยุคนั้นเน้นการออกแบบที่มีฝีมือและมีเอกลักษณ์เป็นของตัวเอง

ลุงที่เฟ้นกระดุมให้ห้องเสื้อกับมือยืนยันว่า “คนอยากได้ชุดที่หรูหราละเอียดอ่อน เป็นของเราคนเดียว คนอื่นห้ามมี” คือบริการสั่งทำพิเศษที่ในยุคนี้เราเรียกกันว่า customize  

“ยุคนั้นไทยมี New City เป็นบริษัทรับตัดเย็บเสื้อผ้า ตอนที่บริษัทบูมมากรับออร์เดอร์จากแบรนด์ดังฝั่งยุโรปและสั่งกระดุมกับเรา เสื้อของ Christian Dior, Chanel, Gucci ต้องติดกระดุมชั้นดี” 

ช่วงนั้นไตเย็บใหม่ขายอุปกรณ์เย็บปักถักร้อยครบครันทั้งกระดุม เข็ม เลื่อม ดิ้นเงิน ดิ้นทอง “ตอนนั้นยุโรปยังไม่พึ่งเวียดนาม จีน เขาสั่งตัดเย็บและหาวัตถุดิบจากไทย เพราะฝีมือประเทศเราดี เย็บละเอียด” 

เข็มเล็กจิ๋วที่ห่อพับเก็บอย่างดีในซองวินเทจตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 เป็นเครื่องยืนยันได้ว่าหัวเข็มสมัยนั้นมีขนาดจิ๋วกว่าเข็มทั่วไปในปัจจุบัน “เสื้อยี่ห้อดังต้องใช้ผ้าละเอียด ด้ายละเอียด กระดุมละเอียด เพราะราคาหลายแสน กระดุมเลยต้องหรูหราตามลักษณะของเขา”

ด้วยสไตล์เสื้อผ้าแบบตะวันตกนี้เอง จึงเป็นที่มาว่าทำไมกระดุมของไตเย็บใหม่จึงอาศัยการนำเข้าจากประเทศแถบตะวันตกเป็นหลัก


Long Voyage de Button 

หนุ่มสาวที่รักการช้อปปิ้งในยุคนี้น่าจะเคยชินกับธุรกิจนำเข้าที่เรียกว่าพรีออร์เดอร์ กด CF จองเสื้อผ้านำเทรนด์สุดฮิตจากต่างประเทศในโซเชียล รอแค่ชั่วพริบตาพัสดุก็มาส่งถึงบ้าน

ส่วนไตเย็บใหม่นั้นนำเข้ากระดุมจากยุโรปตั้งแต่รัชกาลที่ 5 ในยุคที่มีวิธีการสื่อสารวิธีเดียวคือทางจดหมาย โดยหนึ่งในแบรนด์ที่ติดต่อไปคือสวารอฟสกี้ที่สมัยนั้นยังไม่เข้ามาขายในไทย 

คุณลุงกิตติพงษ์ย้อนความหลังว่า “ผมเป็นตัวแทนจำหน่ายเป็นทางการคนเดียวของสวารอฟสกี้ คนอื่นสั่งไม่ได้ แบรนด์จะส่งนิตยสารมาเป็นประจำให้ดูแบบ เมื่อก่อนสั่งผ่านสิงคโปร์เพื่อติดต่อกับออสเตรีย” 

ขั้นตอนคือพิมพ์สเปกกระดุมแบบที่ต้องการทางจดหมายแล้วรอทางยุโรปหรือประเทศที่ติดต่อไปพิมพ์ตอบกลับมา เป็นการทำธุรกิจที่รอคอยอย่างใจจดจ่อยิ่งกว่ารอจดหมายรัก

“ไปจ้างพิมพ์ดีดภาษาอังกฤษกับบริษัทรับทำเรื่องนำเข้าและส่งออก เขาพิมพ์ให้เราเสร็จ ใส่ซอง ไปที่ธนาคาร” จากนั้นจัดการเรื่องยิบย่อยในการนำเข้า “คุยว่าต้องการ deposit กี่เปอร์เซ็นต์ เลือกว่าจะเปิด letter of credit ไหม คำนี้แปลว่าแบงก์เป็นคนจ่ายให้เราก่อน หรือเลือกว่าของมาถึงแล้วเราจะค่อยจ่าย ประเมินภาษีต่างๆ” 

รวมใช้เวลาทั้งหมด 2-3 เดือน

“ตอนแฟกซ์เข้ามาดีใจมาก เมื่อก่อนอยู่ในยุคที่ไม่มีมือถือ โทรศัพท์ยุโรปติดต่อยาก โดยเฉพาะประเทศคอมมิวนิสต์ เยอรมนี โปแลนด์ เชโกสโลวะเกีย โรมาเนีย ต้องติดต่อผ่านสถานทูตและติดต่อยาก ฝั่งสวิตเซอร์แลนด์จะติดต่อง่ายกว่า” 

กระดุมที่สั่งไปเดินทางไกลมาถึงไทยด้วยหลายวิธี ทั้งเครื่องบิน เรือ ส่งที่ท่าเรือ ไปรษณีย์ และสนามบิน มาครั้งละหลายกุรุส โดย 1 กุรุสเท่ากับ 12 โหล

หลากดีไซน์ของกระดุมที่วางเรียงรายในตู้กระจกจนถึงทุกวันนี้กลายเป็นของหายากที่เดินทางข้ามน้ำข้ามทะเลมาไม่รู้กี่รอบ เริ่มต้นจากสายตาพ่อค้าอันเฉียบแหลมของคุณไตเย็บ รุ่นหนึ่งที่มองเห็นว่าการเดินทางไกลของกระดุมเหล่านี้จะสร้างมูลค่าได้ เพียงติดกระดุมเม็ดแรกถูกต้อง กิจการก็เดินทางไกลมายาวนานผ่านยุคสมัยต่างๆ จนอายุเกินร้อยปี

From Chandelier to Accessories

ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ประเทศที่ร้านนำเข้ากระดุมเยอะที่สุดคือเยอรมนี

“สมัยก่อนสวารอฟสกี้ผลิตโคมไฟเป็นเนื้อแก้วคริสตัลแล้วนำเศษเหลือจากโคมไฟ เศษหิน เศษแก้วมาตัดทำเป็นกระดุม ได้เป็นกระดุมคริสตัล กระดุมแก้ว หลอมเป็นกระดุมสีดำแบบต่างๆ”

จากโคมไฟระย้าแสนอลังการที่ประดับในห้อง เม็ดคริสตัลที่ขนาดเล็กลงเหล่านั้นเพียงย้ายที่มาอยู่บนชุดอันงดงามของเหล่าสุภาพสตรีโดยยังคงความหรูหราไว้ 

“ผมเคยไปที่เยอรมนี เท่าที่ฝรั่งบอก โรงงานเขาเอาเศษแก้วจากจากยุโรปตะวันออก จากพวกโปแลนด์ บราซิล เยอรมนี แล้วใช้เตาอบเพนต์ ผ่านหลายขั้นตอน”

ไม่ได้มีเพียงแค่แบรนด์สวารอฟสกี้เท่านั้นที่ใช้วิธีนี้ แต่การผลิตกระดุมของโรงงานวัสดุหลายแห่งในยุโรปยุคนั้นมีที่มาจากบรรดาโรงงานคริสตัล หิน แก้ว โลหะ ที่นิยมผลิตของอลังการชิ้นใหญ่อย่างโคมไฟราคาหลักแสนแล้วค่อยนำส่วนที่เหลือมาต่อยอดเป็นเครื่องประดับชิ้นเล็กเพื่อไม่ให้เสียของ 

กระดุมที่แพงที่สุดของร้านคือกระดุมคริสตัลจากโรงงานเหล่านี้ ราคาเม็ดละ 200-300 บาท สมัยก่อนมีกระดุมเพชรเจียระไนจากเชโกสโลวะเกียและกระดุมคริสตัลฝังเพชรรุ่นขายดีที่ขายหมดแล้ว

กระดุมรุ่นอื่นๆ มีราคาลดหลั่นลงมาอยู่ที่หลักสิบบาทต่อเม็ด ต่างมีลวดลายเป็นเอกลักษณ์ เรียกชื่อง่ายๆ ตามตาเห็น ดังเช่น ลายเชือกคู่ สูท ดอกสีเงิน คลีโอพัตรา แม้วัสดุเหมือนกันแต่มีการแกะสลักและความวิจิตรที่ซ่อนในแต่ละเม็ดแตกต่างกันไป

ฝั่งเอเชียมีกระดุมที่ผลิตจากไต้หวัน จีน ญี่ปุ่น ไทยขายอยู่บ้าง อย่างไรก็ตามด้วยสไตล์การแต่งตัวยุคก่อนที่นิยมแบบตะวันตกทำให้เน้นขายกระดุมจากเยอรมนีเป็นสินค้าเด่นสุด


The Last Antique Lot

คุณลุงทิ้งท้ายว่ากระดุมที่ร้านตอนนี้เป็นล็อตสุดท้าย

“พวกนี้ไม่มีอีกแล้ว พ่อผมสั่งสต็อกไว้เยอะ ตอนนี้หยุดสั่งกระดุมไปตั้งนานแล้ว”
เหตุผลนั้นมีจากหลายปัจจัย

ไตเย็บใหม่เปิดกิจการมา 5 แผ่นดิน รวมระยะเวลา 113 ปี ผ่านยุคเฟื่องฟูของห้องเสื้อและช่วงขาลงตอนต้มยำกุ้งที่เศรษฐกิจไม่ดีทำให้การนำเข้าชะงักลง

กิจการห้องเสื้อและกระดุมนั้นเป็นของคู่กัน อยู่ด้วยกันแบบน้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่า เมื่อถึงยุคที่มีเสื้อผ้าสำเร็จรูปและแบรนด์เนมเข้ามาระลอกใหญ่ทำให้ร้านตัดเสื้อล้มหายตายจากไปเยอะส่งผลพวงมาถึงร้านกระดุมด้วย 

ฝั่งโรงงานจากจีนมีการผลิตของก๊อปราคาถูกจำนวนมาก ส่วนแบรนด์ยุโรปก็ขยับขยายมาเปิดขายเครื่องประดับในไทยเอง การผลิตกระดุมที่มีรายละเอียดเยอะและต้นทุนสูงสู้ราคากระดุมพลาสติกจากจีนไม่ได้ทำให้โรงงานเหล่านี้เลิกผลิตไป

กาลเวลาเปลี่ยน รสนิยมและสไตล์การแต่งตัวของผู้คนก็แปรผันตามแต่พาหุรัดที่มองออกมาจากร้านไตเย็บใหม่ในสายตาของคุณลุงกิตติพงษ์นั้นยังคงเหมือนเดิม “พาหุรัดเป็น old market เมืองเปลี่ยนไปแต่โครงสร้างเดิมยังมีอยู่ ผมอยู่ตั้งแต่เมอร์รี่คิงส์ยังเป็นโรงหนังคิงส์ ดิโอลด์สยามเป็นตลาดมิ่งเมือง เมืองเปลี่ยนแต่คนก็ยังมาซื้อ”  

สิ่งมีค่าที่ไตเย็บใหม่ยังคงรักษาไว้ตลอดมาคือการขายของล้ำค่าที่วิจิตรละเอียดลออ

“ที่ร้านอาศัยลูกค้าเก่าแก่ เราเอากระดุมสำเพ็งเหมือนที่อื่นมาขายหลอกเขาไม่ได้ ขายน้อยแต่ยึดแนวนี้ไป ถ้าเน้นของจากเมืองจีนจะมั่วไปหมด” 

ทุกวันนี้ไตเย็บใหม่มีตู้ไม้โบราณสำหรับเก็บลูกไม้ ตู้กระจกที่สะสมกระดุม เลื่อม เข็มกลัด เครื่องประดับสวยงามที่หาจากที่ไหนไม่ได้อีกแล้ว นอกจากกระดุมก็มีของชิ้นเล็กชิ้นน้อยอย่างดอกเลื่อมและหมวกเลื่อมจากอัฟกานิสถาน ทำจากด้ายทองจึงสีไม่หมอง ยุคก่อนทำส่งให้ชนชั้นสูงของอาหรับอีกด้วย

สมบัติสุดพิเศษเหล่านี้เคยเป็นเครื่องประดับ ของใช้ที่แพร่หลายในวันวาน เมื่อเวลาผ่านไปร้อยปีจากสิ่งที่ไม่ได้นิยามว่าโบราณ ผู้คนก็เปลี่ยนคำเรียกเป็น ลูกไม้โบราณ กระดุมวินเทจ 

ในห้องแถวขนาดเล็ก ณ พาหุรัดที่ตกแต่งอย่างคลาสสิกและเรียบง่าย หากเดินเข้าไปทักทายและขอเลื่อนบานกระจกที่ตู้เปิดดู คุณอาจพบของแวววาวล้ำค่าที่หาจากที่ไหนไม่ได้

เพราะความหรูหราคือสินค้าไม่เหมือนใครที่มีจำนวนจำกัด