ดำผุดดำว่ายกับเศรษฐกิจฉบับนาก เมื่อการกลับมาของนากทะเลสร้างเม็ดเงินได้หลายสิบล้าน

ก่อนจะมีคาปิบาร่า สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำตัวโปรดของใครหลายคนอาจจะเป็นน้องนาก ด้วยความน่ารักน่าเอ็นดู ขี้เล่น แต่บางทีก็แสบใช้ได้ 

อันที่จริงนากมีสองประเภทใหญ่ๆ นากที่ปรากฏตัวในบ้านเราหรือในสวนกลางเมืองสิงคโปร์เป็นนากน้ำจืด ส่วนนากขนปุยเป็นนากทะเล แต่แม้จะน่ารักขนาดนี้ พวกมันกลับถูกมนุษย์ล่าจนจนมุม ไม่ว่าจะล่าเพื่อการกีฬา ล่าด้วยมองว่าพวกมันทำลายผลผลิตทางการเกษตรอย่างปู หอย หรือล่าเพื่อเอาหนังและขน 

ทั้งที่เจ้าสัตว์แสนทะเล้น โดยเฉพาะนากทะเลนี้เป็นสัตว์สำคัญต่อระบบนิเวศไม่น้อย แน่นอนว่าการลดจำนวนลงของนากย่อมส่งผลในวงการ ภายหลังจึงเกิดกระแสการอนุรักษ์และฟื้นฟูให้พวกมันกลับมาอยู่กับชายฝั่งของเราอีกครั้ง 

ความน่าสนใจคือ จากการกลับมาของพวกมัน มนุษย์เราไม่เพียงได้เห็นก้อนขนน่ารักลอยตุ๊บป่อง แต่องค์กรอนุรักษ์และหน่วยงานวิจัยรายงานว่าความน่ารักของพวกมันยังสร้างเม็ดเงินได้หลายสิบล้านดอลลาร์สหรัฐ

ทรัพย์คัลเจอร์ตอนนี้จึงจะพาทุกคนไปดำดิ่งเรื่องนากๆ ที่นอกจากจะเป็นนากผู้น่ารักแล้ว ยังเป็นนากอนุรักษ์และนากธุรกิจ

นากอนุรักษ์

ในความน่ารักแสนซนของพวกมัน เชื่อไหมว่าเจ้านากทะเลเป็นสัตว์ที่สำคัญต่อระบบนิเวศโดยเฉพาะระบบนิเวศทางทะเลและชายฝั่ง ถึงขนาดที่ว่าถูกจัดเป็นสัตว์จำพวกสิ่งมีชีวิตหลัก (keystone species) ที่มีผลกระทบอย่างใหญ่หลวงกับธรรมชาติในพื้นที่นั้น เพราะการเป็นสัตว์นักล่า (predator) ที่กินสัตว์ทะเล เช่น ปลา หอยเม่นทะเล หอยอื่นๆ และปู สัตว์ที่พวกนากล่าถือเป็นการควบคุมจำนวนประชากรและสร้างสมดุลให้กับระบบนิเวศ 

ตัวอย่างสำคัญของความอุดมสมบูรณ์จากการล่าและการกลับมาของพวกนากคือพื้นที่บริเวณบึงเกลือของแม่น้ำ Elkhorn Slough ในแคลิฟอร์เนีย นักวิจัยพบว่าการมีอยู่ของนากทะเลทำให้การกัดเซาะของบึงเกลือช้าลงถึง 80-90% เพราะในบึงนั้นเต็มไปด้วยปูที่ชอบขุดผิวดินซึ่งทำให้พืชพรรณหลุดลอกออก การที่นากกินปูเหล่านั้นทำให้พืชบริเวณบึงเกลือแข็งแรง พวกมันจึงกลายเป็นผู้ปกป้องบึงเกลือไปโดยปริยาย

งานศึกษาการกลับมาของพวกนากที่ชายฝั่งรัฐบริติชโคลัมเบียของแคนาดาเองก็พบบทบาทที่ใกล้เคียงกันคือ พบว่าพวกนากช่วยควบคุมประชากรหอยเม่น เมื่อหอยเม่นที่กินสาหร่ายลดจำนวนลง แนวสาหร่ายก็ขยายตัวขึ้น งานศึกษาพบว่าผืนสาหร่ายชายฝั่งขยายตัวเพิ่มขึ้นถึง 20 เท่า ทำให้ปลาหลายประเภทรวมถึงแซลมอนมีที่อยู่อาศัยและอุดมสมบูรณ์มากขึ้น

นากธุรกิจ

ด้วยความที่นากเป็นสิ่งที่ถูกล่า และจริงๆ บางส่วนถูกฆ่าเพราะเห็นว่าเป็นภัยคุกคามต่อผลผลิตคือหอยเม่น หอยเป๋าฮื้อ และหอยที่มีราคาอื่นๆ นักวิจัยจึงค่อนข้างพยายามชี้ให้เห็นความคุ้มค่าทั้งในแง่การลงทุนของรัฐเพื่ออนุรักษ์ และชี้ให้เห็นกำไรที่จะเกิดขึ้นจากการกลับมาของพวกมัน

งานศึกษาสำคัญคืองานศึกษาเดียวกันที่แคนาดา ที่บอกว่านากทำให้สาหร่ายเพิ่มขึ้น การควบคุมจำนวนของหอยเม่นและป่าสาหร่ายทำให้ทะเลมีปลามากขึ้น ปลาค็อดบางสายพันธุ์เพิ่มจำนวนขึ้น 3 เท่า จำนวนประชากรปลาในภาพรวมเพิ่มขึ้นถึง 37% น่านน้ำและชายฝั่งที่อุดมสมบูรณ์ขึ้นก่อให้เกิดรายได้ราว 10 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

นอกจากมูลค่าจากการประมงแล้ว การกลับมาของผืนสาหร่ายและระบบนิเวศที่อุดมสมบูรณ์ขึ้นช่วยซับคาร์บอนได้สูงคิดเป็นมูลค่า 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และการมีอยู่ของพวกนากทำให้เกิดการใช้จ่าย คือมีการท่องเที่ยวเพื่อมาชมพวกมัน สินค้าและบริการที่เกี่ยวข้องกับพวกมันมีมูลค่าสูงถึง 46 ล้านดอลลาร์สหรัฐ 

สำหรับชายฝั่งของแคนาดา นักวิจัยสรุปตัวเลขว่า เจ้านากทะเลทำให้ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับหอยเม่นและหอยอื่นๆ ที่หายไปเพราะพวกมัน คิดเป็นตัวเลขราว 7 ล้านดอลลาร์สหรัฐ แต่ได้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจเมื่อหักลบและมองประโยชน์ในด้านอื่นๆ ประกอบ นับว่าพวกมันสร้างผลเชิงบวกคิดเป็นมูลค่าราว 46 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

งานศึกษาส่วนใหญ่บริเวณชายฝั่งคืออเมริกาต่อเนื่องกับแคนาดาค่อนข้างให้ตัวเลขทางเศรษฐกิจไปในทำนองเดียวกันคือน่านน้ำที่อุดมสมบูรณ์ขึ้น มีการท่องเที่ยวที่บูมเพราะนากทะเล รายงานจากบริเวณปากอ่าว (estuary) ของแม่น้ำ Elkhorn Slough ก็ชี้ให้เห็นตัวเลขการท่องเที่ยวและการจับจ่ายจากเจ้าพวกนากทะเลโดยตรงมีมูลค่าสูงถึง 3.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และผลทางอ้อมอีกราว 1.85 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี ในจำนวนนี้ก่อให้เกิดการจ้างงานทั้งถาวรและการจ้างงานตามฤดูกาลอีก 300 ตำแหน่ง

การกลับมาของนากทะเลอาจทำให้สัตว์บางจำพวกลดจำนวนลง แต่ในภาพรวมมีความอุดมสมบูรณ์ขึ้น พื้นที่ชายฝั่ง พื้นที่ท่องเที่ยวก็น่ารักน่าเอ็นดูขึ้น เจ้านากทะเลจึงเป็นอีกหนึ่งองค์ประกอบและประโยชน์ที่มนุษย์จะได้จากการกลับมาของพวกมัน ทั้งในเชิงระบบนิเวศและในเชิงเศรษฐกิจ

ซึ่งใครจะไปคิดกันว่าเจ้าขนปุยที่นอนลอยน้ำแสนน่ารักแต่ก็แสบซนอย่างนากนั้น จะกลายเป็นคนสำคัญของห่วงโซ่อาหารและปากท้องของคน

อ้างอิง

• cbc.ca/news/science/sea-otter-study-1.5608282
• science.org/doi/10.1126/science.aay5342
• middlebury.edu/institute/news/how-much-otter-worth-ecotourism-millions-new-study-finds
• thecoastnews.com/ucsd-study-sea-otters-are-boon-for-pacific-coast-economies/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR1FVOi6uRCtCvfYIIpR0mYzqPpplW1G8D9-7HM6PGc_-9SvZEDolf4hFlw_aem_AZJv6k7bQHP5WUpfIVp_3zR2ixd8I2c2gNNwCDpRpgXgoxmJ1aKuh-Pcrljheu-PGlFB3iVgWy4XBkaPSPW8g5Gu
• defenders.org/sites/default/files/publications/economic_benefits_of_expanding_californias_southern_sea_otter_population.pdf
• elakhaalliance.org/wp-content/uploads/2022/11/Elakha-Final-Economic-Report-long-summary.pdf 
• seub.or.th/bloging/news/global-news/2024-34