รู้จัก insider trading กรณี ‘ต๊อบ เถ้าแก่น้อย’ ลาออก หลัง ก.ล.ต.ลงโทษ เหตุอินไซด์หุ้น

ประเด็นร้อนที่หลายคนจับตา คือ ‘ต๊อบ เถ้าแก่น้อย’ หรือ ‘อิทธิพัทธ์ พีระเดชาพันธ์’ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร (CEO) และกรรมการของบริษัท เถ้าแก่น้อย ฟู้ดแอนด์มาร์เก็ตติ้ง จำกัด (มหาชน) หรือ TKN ได้ยื่นลาออกจากตำแหน่ง หลังสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ลงโทษทางแพ่งในคดีซื้อ-ขายหุ้นโดยใช้ข้อมูลภายใน หรือที่เรียกว่า insider trading

จากเหตุการณ์ที่ว่า หลายคนที่รู้เฟื่องเรื่องหุ้นอยู่แล้วน่าจะเข้าใจคำว่า insider trading เป็นอย่างดี แต่อีกหลายคนก็อาจจะยังไม่เคลียร์มากนัก เราจึงขอพามาทำความเข้าใจคำนี้ไปพร้อมๆ กัน

insider trading คืออะไร?

insider trading คือการซื้อหรือขายหลักทรัพย์ของบริษัท โดยใช้ข้อมูลภายในที่ยังไม่เปิดเผยต่อสาธารณะ ซึ่งเป็นข้อมูลที่อาจส่งผลต่อราคาหุ้นของบริษัทนั้น เช่น ผู้บริหารบริษัทใช้ข้อมูลลับเกี่ยวกับผลประกอบการมาซื้อ-ขายหุ้นของบริษัทตนเอง หรือบุคคลภายนอก (เรียกว่า tippee) ได้รับข้อมูลลับจากคนในบริษัท (tipper) แล้วนำไปใช้ซื้อขายหุ้น

ยกตัวอย่างจากเคสนี้ เรื่องราวคือ ก.ล.ต.เปิดเผยว่าต๊อบ เถ้าแก่น้อย พร้อมผู้เกี่ยวข้องรวม 5 คน ได้ซื้อหุ้น TKN ช่วงวันที่ 5 สิงหาคม – 9 พฤศจิกายน 2565 โดยใช้ข้อมูลภายในเกี่ยวกับผลประกอบการไตรมาส 3 ปี 2565 ซึ่งมีกำไรสุทธิ 179.97 ล้านบาท และการประกาศจ่ายเงินปันผลพิเศษ 0.08 บาทต่อหุ้น ประเด็นสำคัญคือข้อมูลเหล่านี้เป็นข้อมูลที่ยังไม่เปิดเผยต่อประชาชนในตอนนั้น

เมื่อบริษัทประกาศผลอย่างเป็นทางการในวันที่ 10 พฤศจิกายน 2565 ราคาหุ้น TKN ปรับตัวขึ้น หมายความว่าต๊อบ เถ้าแก่น้อย และผู้เกี่ยวข้องย่อมได้กำไรจากการซื้อ-ขายก่อนข่าวออก (และแน่นอนว่าก่อนใคร)

insider trading คือสิ่งผิดกฎหมายใช่ไหม?

จริงๆ แล้วต้องบอกว่าไม่ใช่ทุกกรณีของ insider trading จะผิดกฎหมาย เช่น ผู้บริหารที่ซื้อหุ้นของบริษัทตนเองโดยใช้ข้อมูลที่เปิดเผยต่อสาธารณะและแจ้งต่อหน่วยงานกำกับตามกฎ แบบนี้ถือว่าถูกกฎหมาย

แต่ในกรณีที่ผิดกฎหมาย คือเมื่อบุคคลซื้อ-ขายโดยใช้ข้อมูลที่ยังไม่เปิดเผยซึ่งอาจมีผลต่อราคาหุ้น นอกจากนั้นกรณีที่ผิดกฎหมายอาจวิเคราะห์ได้จากหลายปัจจัย เช่น

1. ผู้กระทำเป็น insider เช่น กรรมการ ผู้บริหาร หรือผู้ถือหุ้นรายใหญ่
2. ข้อมูลนั้นเป็นข้อมูลที่นักลงทุนทั่วไปถือว่าสำคัญในการตัดสินใจซื้อหรือขาย
3. ข้อมูลนั้นเป็นข้อมูลที่ยังไม่เปิดเผย
4. บุคคลนั้นซื้อ-ขายหรือให้ข้อมูลแก่ผู้อื่นเพื่อให้ซื้อ-ขาย

ทำไมเรื่องนี้ถึงสำคัญ?

เนื่องจาก insider trading ทำให้ตลาดการเงินขาดความเป็นธรรม เพราะการที่บางคนมีข้อมูลพิเศษที่คนทั่วไปไม่มีส่งผลให้ความเชื่อมั่นของนักลงทุนลดลง และทำให้บริษัทระดมทุนได้ยากขึ้น ด้วยเหตุนี้ ในหลายประเทศจะมีหน่วยงานหรือกฎหมายเฉพาะที่กำกับดูแล และย่อมมีบทลงโทษแก่ผู้กระทำผิด

กรณีของเถ้าแก่น้อยนี้ ก.ล.ต. สั่งให้ทั้ง 5 คน ชำระค่าปรับรวมกว่า 16.39 ล้านบาท และห้ามดำรงตำแหน่งกรรมการหรือผู้บริหารในบริษัทจดทะเบียนตามระยะเวลาที่กำหนด อย่างต๊อบ เถ้าแก่น้อย ถูกปรับ 11.6 ล้านบาท และห้ามดำรงตำแหน่ง 20 เดือน ซึ่งเงินค่าปรับทางแพ่งและเงินค่าชดใช้คืนผลประโยชน์นี้จะเป็นรายได้แผ่นดินที่นำส่งกระทรวงการคลังต่อไป

ฟากบริษัท เถ้าแก่น้อยฯ ได้แจ้งต่อตลาดหลักทรัพย์ว่า รับทราบคำสั่งของ ก.ล.ต.แล้ว และยืนยันว่า เหตุการณ์นี้ไม่กระทบต่อการดำเนินธุรกิจของบริษัท รวมถึงบริษัทยังอยู่ระหว่างหาผู้บริหารใหม่มาทำหน้าที่แทนตำแหน่งที่ว่าง แต่จากข้อมูลล่าสุด ราคาหุ้นของ TKN ตกลงมาทันทีหลังข่าวแพร่กระจายออกไป