ความลับของฟ้าว่าด้วยการมีอิสระทางเวลา สุขภาพ และเงินทอง

ผมได้อ่านโพสต์ที่อาจารย์ธงทอง จันทรางศุ เขียนไว้ในเฟซบุ๊ก อาจารย์ได้ฟังปรารภธรรมของพระเถระผู้ใหญ่ที่วัดโสมนัสวิหารท่านหนึ่งในระหว่างงานสรงศพโดยมีใจความว่า

“เมื่อตอนเราเป็นเด็ก อยากกินอะไรก็ไม่มีกิน พอมาถึงตอนนี้ ไม่ได้ขาดแคลนเรื่องของกินแต่กินไม่ได้เสียแล้วเพราะหมอห้าม หรือกินได้นิดเดียวก็อิ่มแล้ว เรื่องนอนก็เหมือนกัน ตอนเป็นเด็ก เรียนหนังสือง่วงหลับไป ครูต้องปลุก พออายุ 80 ปีอย่างนี้ นอนได้ไม่นานก็ตื่นเสียแล้ว เพราะนอนไม่หลับ ชีวิตก็เป็นอย่างนี้นะอาจารย์ “

ผมอ่านแล้วก็นึกถึงคำผู้ใหญ่หลายๆ ท่านที่เคยบอกผมตอนหนุ่มๆ ว่า ของสามอย่างนั้นจะไม่มาพร้อมกัน ก็คือเวลา เงินทอง และสุขภาพ ผมฟังในตอนหนุ่มก็ไม่เข้าใจนัก รู้แต่ในมุมของตัวเองคือในตอนเป็นเด็กๆ รู้สึกว่าไม่มีสตางค์พอใช้เลย ตอนทำงานใหม่ๆ ก็ชักหน้าไม่ถึงหลัง อยากได้อะไรเต็มไปหมดเหมือนคนอื่นก็ไม่เคยจะมีเงินไปซื้อมา

พอทำงานไปพักใหญ่ หน้าที่การงานเริ่มเติบโต เวลาคือหายไปกับงาน ไม่มีเวลาไปทำอะไรที่ชอบเลย พอเริ่มมีเงินทองก็มีอันต้องเจ็บป่วยเข้าโรงหมอตอนใกล้ 40 มาช่วงนี้ชีวิตเริ่มสมดุลขึ้น แต่ก็มีข่าวคนรุ่นเดียวกันและผู้สูงอายุหลายคนเจ็บไข้ได้ป่วย แถมเจอโควิดไปไหนก็ลำบาก มีเงินทองมากมาย เกษียณอายุมีเวลาถมเถแต่ก็ไม่มีสุขภาพที่ดีพอที่จะไปไหนมาไหนตามใจคิดได้

ที่ผู้ใหญ่ส่วนใหญ่บอกว่า เวลา เงินทอง และสุขภาพ นั้นไม่มาด้วยกัน ผมคิดว่าเป็นเพราะการใช้ชีวิตที่ไม่ได้วางแผนหรือลงทุนอะไรให้ตัวเองล่วงหน้า แล้วตัวเองต้องมาเผชิญกับการที่หาเงินหาทองไว้มากมายแต่ใช้ไม่ได้เพราะป่วย หรือไม่มีเวลาให้คนที่เรารักจนสายเกินไปเพราะมัวทำแต่งาน เป็นความ ‘รู้งี้’ ของคนอายุล่วงเลยมาเกินกลับไปแก้ ก็เลยจะพยายามเตือนน้องๆ ที่ยังมีพลัง มีสุขภาพที่ดี มีแรงทำอะไรได้ในวัยหนุ่มวัยสาว ให้คำนึงถึงเรื่องสามเรื่องนี้ไว้ให้มาก คนเราอาจจะไม่ได้โชคดีมีสามอย่างได้อย่างสมบูรณ์แต่ก็อาจจะสามารถมีชีวิตที่สมดุลได้ตามแต่ละช่วงอายุ

แล้วหัวใจสำคัญในเรื่องที่จะมีอิสระทั้งทางด้านเวลา สุขภาพ และเงินทองพร้อมๆ กันนั้นคืออะไร

…

คิปโชกี เจ้าของสถิติโลกในฐานะมนุษย์คนแรกที่วิ่งมาราธอนระยะทาง 42.195 กิโลเมตรในเวลาต่ำกว่าสองชั่วโมง มีประโยคสะเทือนความคิดที่ย้อนแย้งกับความรู้สึกมากว่า

“Only the disciplined ones in life are free. If you are undisciplined, you are a slave to your moods and your passions.”

ซึ่งพอไตร่ตรองดีๆ แล้ว มันมีความจริงซ่อนอยู่ในนั้น เราเองต้องการเป็นอิสระทางการเงิน มีอิสระด้านเวลา หรือสุขภาพ การที่จะมีสามสิ่งสำคัญนั้นได้ การมีวินัยคือกุญแจหลักสู่อิสรภาพที่เราอยากได้ไม่ว่าจะเป็นช่วงไหนของอายุก็ตาม

…

คุณจอคโค วิลลิงก์ อดีต navy seal และ consult ระดับโลกเคยให้สัมภาษณ์และอธิบายไว้ได้ชัดเจน ผมสรุปจากคุณจอคโคไว้ได้ประมาณว่า

“ดูเหมือนวินัยกับอิสระนั้นจะอยู่ตรงข้ามเป็นโลกคู่ขนานกัน แต่จริงๆ แล้วมันเชื่อมโยงและสัมพันธ์กันอย่างน่าประหลาด อิสรภาพนั้นเหมือนจะเป็นสิ่งที่ทุกคนปรารถนาที่อยากจะทำอะไรก็ได้ตามใจ อยากมีชีวิตอิสรเสรี แต่ทางเดียวที่เราจะมีอิสระได้อย่างแท้จริงนั้นอยู่ที่การมีวินัย

“ถ้าเราอยากมีอิสรภาพทางการเงิน มีเงินมากพอที่จะไม่ต้องกังวลเวลาเจ็บไข้ได้ป่วย อยากไปไหนก็มีเงินไปเที่ยว เราก็ต้องมีวินัยทางการเงิน รู้จักเก็บออม รู้จักลงทุนให้เป็นเพื่อให้เงินงอกเงย (ไม่เล่นหุ้นปั่น ไม่ซื้อของที่ไม่ได้ต้องการ… ผมเติมเอง) 

“ถ้าเราอยากมีเวลามากๆ ทำอะไรที่อยากทำได้ เราก็ต้องมีวินัยที่จะควบคุมตัวเองให้ทำในสิ่งที่ต้องทำก่อน ต้องมีวินัยพอที่จะปฏิเสธเรื่องไร้สาระที่ใช้เวลาแบบไร้ประโยชน์เช่นดูยูทูบ เล่น TikTok แบบไร้จุดหมาย หรือไปหลงกดพวกเว็บ clickbait อ่านไปเรื่อยๆ หรือแม้แต่งานอะไรที่ไปรับปากซี้ซั้วทั้งๆ ที่ไม่ได้อยากไป แล้วเราจะเหลือเวลาไปทำในสิ่งที่อยากทำเช่นอยู่กับคนที่เรารักหรือใช้เวลากับงานอดิเรกที่เราชอบ วินัยที่นำไปสู่อิสรภาพนั้นสามารถเอาไปใช้ได้กับทุกเรื่อง ถ้าเราต้องการมีอิสระในทางใดก็ตาม เราก็ต้องยิ่งมีวินัย”

ผมมาคิดต่อจากคุณจอคโคก็เห็นจริงจากประสบการณ์ตัวเองอีกเรื่องหนึ่งก็คือสุขภาพ ยิ่งถ้าเราอยากมีอิสระที่จะเดินไปไหนก็ได้ เที่ยวทั่วโลกได้อย่างมีความสุข กินอะไรก็ได้ เรายิ่งต้องมีวินัยเรื่องการออกกำลังกายและโภชนาการ ยิ่งเรามีวินัยด้านออกกำลังกายและการใช้ชีวิตเพื่อการมีสุขภาพดีมากเท่าไหร่ โอกาสที่เราจะมีอิสระทางร่างกาย มีเวลาไปเที่ยว สามารถพึ่งตัวเองได้นานยิ่งขึ้นอีกหลายปีหรือเป็นสิบปี ผมต้องป่วยเข้าโรงพยาบาลแทบจะเอาตัวไม่รอดก่อนถึงจะเริ่มเข้าใจ

คุณไพบูลย์ ดำรงชัยธรรม อากู๋แห่งแกรมมี่เจ้านายเก่าของผมผู้ซึ่งฟิตปั๋งในวัย 74 ยังวิ่ง 5 กิโลฯ ว่ายน้ำเป็นชั่วโมง ยกเวตอยู่ทุกวัน เคยสอนไว้ว่า คนเรามีความเข้าใจผิดเรื่อง เกิด แก่ เจ็บ ตาย ว่าเป็นธรรมชาติฝืนไม่ได้ แต่จริงๆ แล้ว เราเกิด แก่ แล้วตายได้เลยโดยไม่ต้องเจ็บ ถ้าเรามีวินัยในการออกกำลัง กินอาหารที่ดี มีประโยชน์ เราก็จะไม่ต้องเจ็บป่วยในเวลาที่อายุมาก ซึ่งคุณไพบูลย์ก็เป็น living proof ในเรื่องนี้เป็นอย่างดี

วินัยจะพาเวลา เงินทอง และสุขภาพมาพร้อมกันได้…

Through discipline comes freedom. ยิ่งมีวินัยยิ่งนำมาซึ่งอิสระ เป็นความลับของฟ้าข้อสุดท้ายที่ชัดเจนที่สุดอีกข้อหนึ่งครับ